تحلیل هفتگی بازارهای جهانی (6 تا 10 مارس 2023)
هفته‌ی شلوغی پیش روداریم. نشست بانک‌های مرکزی استرالیا، کانادا و بانک مرکزی ژاپن در این هفته برگزار می‌شود. همچنین آقای پاول رئیس فدرال رزرو این هفته دوبار سخنرانی خواهد داشت و در مقابل کنگره شهادت خواهد داد. از همه مهم‌تر آخرین گزارش اشتغال NFP ایالات متحده منتشر خواهد شد. سرمایه گذاران بیصبرانه منتظرند تا ببینند آخرین داده‌های اشتغال همچنان عامل محرک فدرال رزرو خواهد بود یا همانند تورم بازار را شگفت زده خواهد کرد.
آنچه در این تحلیل می‌خوانید...
مروری بر آنچه گذشت...
در هفته‌ی گذشته تورم در ناحیه یورو افزایش یافت و موجب شد اعضای بانک مرکزی اروپا بر موضع هاوکیش خود تاکید کنند. خانم لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا اعلام کرد که در جلسه‌ی بعدی، بانک مرکزی اروپا نرخ بهره را 0.5% افزایش خواهد داد. همچنین صورتجلسه‌ی بانک مرکزی اروپا نیز بر تشدید سیاست‌های انقباضی تاکید داشت. یورو نسبت به این اتفاقات حساسیت چندانی از خود نشان نداد اما بازده اوراق قرضه اروپا افزایش یافت و شاهد فشار فروش در بازار سهام اروپا بودیم.
در آسیا داده‌های PMI چین امید تازه‌ای به بازار تزریق کرد. با انتشار بهتر از انتظارات تمام PMIها بار دیگر خوش‌بینی‌ها نسبت به بازگشایی چین بهبود یافت و اثرات آن با تقویت دلار استرالیا و افزایش قیمت در بازار نفت و گاز خود را به شکل ملموسی نشان داد.
در ایالات متحده با اینکه PMI تولیدی موسسه‌ی ISM چنگی به دل نمی‌زد اما PMI خدماتی این موسسه بهتر از انتظارات ظاهر شد. از سوی دیگر به دلیل داده‌های ضعیف در سایر بخش‌ها همانند بخش مسکن، شاخص تولید فدرال رزرو ریچموند و شاخص اطمینان مصرف‌کننده کنفرانس بورد، دلار نتوانست به اندازه‌ی کافی از موهبت PMI خدماتی موسسه‌ی ISM بهره بگیرد اما بازار اوراق قرضه رشد خوبی را تجربه کرد و همچنین شاهد افزایش قیمت سهام و قیمت اونس در بازار بودیم. اما در هفته پیش‌رو …
آیا گزارش NFP همانند تورم بازار را شوکه خواهد کرد؟!
در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه هفته‌ی پیش‌رو آقای پاول، رئیس فدرال رزرو، در مقابل کنگره شهادت خواهد داد. بویژه سخنرانی اول او در کانون توجهات خواهد بود. اگر لحن سخنان او بخصوص پس از داده‌های اخیر به گونه‌ای باشد که عزم فدرال رزرو برای ادامه‌ی قوی‌تر سیاست های انقباضی را نشان دهد، می‌توانیم شاهد تقویت دلار باشیم.
داده‌های اشتغال و بویژه گزارش NFP که در روز جمعه منتشر می‌شوند، نیز از دیگر رویدادهای مهمی هستند که به شدت برای سرمایه‌گذارن جذاب خواهند بود. پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که بار دیگر شاهد گزارش قوی اشتغال باشیم. پیش‌بینی می‌شود که گزارش NFP پس از سورپرایز 517 هزار شغل در ماه گذشته، 200 هزار شغل در ماه فوریه را نشان دهد. انتظار می‌رود نرخ بیکاری به 3.5 %برسد و رشد دستمزدها افزایش یابد.
اما بهتر است از سناریوی دوم نیز غافل نشویم، یعنی همانطور که داده های تورم پس از سه دوره کاهش مجددا افزایشی شد، این احتمال نیز وجود دارد که گزارش اشتغال بخش غیرکشاورزی بازار را در شوک فرو ببرد. زیرا به استناد داده‌های منتشر شده بازار کار در ماه گذشته حالت استثنائی داشته و وقوع اصلاح پس از چند دوره افزایش دور از انتظار نیست. بخصوص اینکه در ماه فوریه هیجانات ناشی از زمستان نسبتا متعادل نیز فروکش کرده است.
در حالت کلی سنتیمنت حاکم بر دلار مثبت است. حتی اگر این هفته داده‌های اشتغال موجب عقب نشینی دلار شود، اما فعلا جو به سمت ادامه‌ی پرقدرت‌تر و طولانی‌تر سیاست‌های انقباضی سنگینی می‌کند. این شرایط موجب رشد بازده اوراق قرضه شده است که خود عاملی برای حمایت از دلار است.
بانک مرکزی ژاپن هدیه‌ای برای ین خواهد داشت؟!
سرمایه‌گذاران ین این روزها به شدت منتظر جلسه بانک مرکزی ژاپن هستند تا ببینند آیا بالاخره بانک مرکزی ژاپن تغییر خاصی در سیاست منحنی بازده خود انجام خواهد داد یا خیر. این نشست آخرین جلسه‌ای است که کورودا، رئیس فعلی بانک مرکزی ژاپن در آن حضور دارد. پس احتمال می‌رود، تیم فعلی هر گونه تغییر اساسی را به نشست بعدی با ریاست اوئدا موکول کند.
از سوی دیگر اگر نگاهی به داده های اقتصادی اخیر بیندازیم، مشاهده می کنیم که تورم افزایش یافته و رشد دستمزدها تسریع شده است. ظاهرا این همان چیزی است که بانک مرکزی ژاپن برای قانع شدن به آن نیاز دارد. اما به نظر می‌رسد تمامی این آمار همچنان برای اعضای بانک مرکزی از جمله آقای اوئدا رئیس آینده بانک مرکزی ژاپن قانع کننده نیست. زیرا آنها معتقدند که این داده‌های تورمی گذارا و ناشی از افزایش قیمت انرژی بوده است که دولت ژاپن با اختصاص یارانه‌ی انرژی آن را مدیریت کرده و در روزهای آتی تورم افزایش یافته مجددا کاهش خواهد یافت و لذا تورم بالا هنوز تثبیت نشده است. در مورد تسریع رشد دستمزدها نیز باید منتظر ماند تا نتایج مذاکرات سالانه بین مشاغل و اتحادیه‌های کارگری مشخص شود.
احتمال بالاتر آن است که در جلسه این هفته، بانک مرکزی ژاپن در مورد تغییر در سیاست منحنی بازده اقدام خاصی انجام ندهد و ترجیح بدهد تا جلسه ماه آوریل صبر کند که در این صورت موجب تضعیف ین خواهد شد. اما اگر بانک مرکزی ژاپن تغییر خاصی در سیاست منحنی بازده خود اعلام کند که بعید به نظر می‌رسد در این جلسه بخواهد چنین کاری بکند شاهد تقویت ین خواهیم بود. پس به احتمال زیاد شاهد ادامه‌ی رشد جفت ارز USDJPY پس از یک اصلاح کوتاه خواهیم بود.
در بانک مرکزی استرالیا چه خواهد گذشت؟
اولین جلسه بانک مرکزی این هفته روز سه‌شنبه و در استرالیا برگزار خواهد شد. پس از انتشار صورتجلسه‌ی بانک مرکزی و لحن شدیدا هاوکیش آن، با احتمال بیشتری انتظار می‌رود روز سه‌شنبه بانک مرکزی استرالیا نرخ بهره را 0.25% افزایش دهد. از آنجائیکه این میزان افزایش نرخ بهره به طور کامل قیمت‌گذاری نشده است، در صورتیکه نرخ بهره به میزان 025% افزایش یابد می تواند هرچند به صورت گذرا موجب تقویت دلار استرالیا شود.
البته اثرات افزایش نرخ بهره بر تقویت موقعیت دلار استرالیا به شرطی دوام خواهد یافت که تارگت سالانه‌ی نرخ بهره نیز افزایش یابد و داده‌های تجاری و تورم چین نیز خبرهای خوبی را مخابره کنند.
جدید‌ترین تصمیم بانک مرکزی کانادا چه خواهد بود؟
در روز چهارشنبه دومین نشست بانک مرکزی کانادا در سال 2023 برگزار خواهد شد. با توجه به داده های نا امیدکننده اقتصادی کانادا در هفته گذشته انتظار می‌رود کانادا نرخ بهره را تغییر ندهد. در نتیجه می توانیم شاهد کاهش دلار کانادا باشیم مگر اینکه افزایش در قیمت نفت که از هفته پیش آغاز شده ادامه یابد. در صورت افزایش قیمت نفت، جفت ارز USDCAD می تواند کاهش نسبی را تجربه کند.
به‌روز رسانی تکمیلی - 07 مارس 2023
اوزی، گاز نجیب استرالیا
بانک مرکزی استرالیا طبق انتظارات نرخ بهره را 0.25% افزایش داد و به عدد 3.6% رساند. اما این افزایش نرخ بهره با وجود اینکه قبلا به طور کامل قیمت گذاری نشده بود فقط لحظاتی توانست از دلار استرالیا حمایت کند. یکی از مهم‌ترین دلایلی که دلار استرالیا نسبت به افزایش نرخ بهره بی تفاوت ماند و مانند یک گاز نجیب رفتار کرد، خبرهایی بود که از سمت چین مخابره می‌شد. دولت چین هدف رشد 5 درصدی را برای سال 2023 تعیین کرد که این هدف بسیار کمتر از انتظارات بازارها بود و تردیدهایی در مورد میزان اثر محرکی که روی بازگشایی های چین حساب شده بود، ایجاد کرد. در ادامه نیز قدرت گرفتن دلار موجب ریزش جفت ارز AUDUSD شد. در ادامه در صورتیکه داده‌های اشتغال ایالات متحده بهتر از انتظارات ظاهر شود و دلار تقویت شود، انتظار داریم جفت ارز AUDUSD، تارگت‌های 0.64791 و در مرحله بعد 0.63614 را ببیند.
اولین دور شهادت رئیس فدرال رزرو در کنگره و تاثیرات آن بر بازار
همانطور که انتظار می‌رفت لحن سخنان آقای پاول، رئیس فدرال رزرو در مقابل کنگره بسیار هاوکیش بود. پس از آنکه آقای پاول در سخنان خود با استناد به داده‌های تورمی اخیر تاکید کرد که افزایش نرخ بهره تا رسیدن به سطح تورم 2 درصدی ادامه خواهد یافت، بازارها شروع به قیمت گذاری بر روی افزایش نرخ بهره 0.5 درصدی در جلسه ماه مارس کردند و انتظارات از نرخ بهره ترمینال از 5.45% قبلی به 5.63% افزایش یافت. در نتیجه شاهد تقویت قابل ملاحظه دلار و ریزش در بازار سهام و اونس بودیم.
نکته‌ی قابل تامل در این میان که نباید از آن غافل شد، افزایش اختلاف بین بازده اوراق قرضه کوتاه مدت و طولانی مدت بود. بطوریکه اختلاف بازدهی اوراق قرضه 10 ساله و 2 ساله از مرز 1 درصد گذشت تا مجددا زنگ خطری برای رکود قریب الوقوع باشد.
بررسی گزارش اشتغال ADP و سرنخ هایی که به معامله گران می‌دهد.
قبل از انتشار نتایج گزارش NFP در روز جمعه، نتایج داده‌های اشتغال ADP می‌تواند حاوی سرنخ‌هایی در مورد گزارش NFP باشد. گرچه در آخرین گزارش منتشر شده هر دو گزارش NFP و ADP بازار را در خلاف جهت هم شگفت زده کردند، اما معمولا و در شرایط عادی گزارش ADP چشم اندازی از NFP را در اختیار سرمایه‌گذاران می گذارد.
پیش بینی ها حاکی از افزایش اشتغال در گزارش ADP از 106 هزار قبلی به 197 هزار دارد. در صورتیکه نتایج طبق انتظارات منتشر شود، شاهد ادامه‌ی تقویت دلار و ریزش سهام و اونس خواهیم بود.
به‌روز رسانی تکمیلی - 10 مارس 2023
سرخوشی‌که NFP برای دلار نیاورد!!!
بالاخره انتظارها به پایان رسید و گزارش اشتغال NFP برای ماه فوریه منتشر شد. نتایج گزارش NFP عدد 311 هزار شغل در ماه فوریه را نشان داد، درحالیکه پیش‌بینی ها برای آن 200 هزار شغل بود. اما چرا دلار تقویت نشد؟
زیرا همراه با گزارش NFP، داده‌های اشتغال دیگری نیز منتشر شد که تردیدهای اساسی پیش‌روی سرمایه‌گذاران و فدرال رزرو می‌گذارد. نتایج رشد اشتغال و دستمزدها کاهش قابل تاملی را نشان می‌دهد. بدین معنی که
از یک سو نتایج NFP بهبود در میزان اشتغال را نشان می‌دهد، اما این بهبود نه به سبب افزایش استخدام جدید است، بلکه علت آن تمایل شرکت‌ها به حفظ نیروهای موجود است، البته در مورد شرکت‌های بزرگ فن‌آوری قضیه برعکس است و شاهد تعدیل نیروهای گسترده در آن ها هستیم. پس عدم افزایش قابل توجه استخدام‌های جدید پوئن منفی نهفته در گزارش NFP است که در کاهش رشد اشتغال به خوبی خود را نشان داده است.
از سوی دیگر کاهش میزان رشد دستمزدها این پیام را به فدرال رزرو مخابره می‌کند که احتمال افزایش تورم ناشی از دستمزدها کاهش می‌یابد (وقتی میزان دستمزد دریافتی کمتر شود، توان پراخت هزینه‌ها کمتر می‌شود و این خود می‌تواند موجب کاهش تقاضا و در نتیجه کاهش تورم شود). و احتمال اینکه در جلسه‌ی آتی، فدرال رزرو بخواهد نرخ بهره را به جای 0.5% به میزان 025% افزایش دهد، بالاتر می‌رود. اینچنین است که دلار تضعیف می‌شود.
اما به دلیل بحران بانک سیلیکون ولی سهام هم نتوانست از موهبت تضعیف دلار بهره بگیرد. تنها پیروز امروز اونس بود و رقبای دلار همانند پوند و یورو بودند که این ضیافت را جشن گرفتند و ما شاهد رشد اونس و جفت ارزهای GBPUSD و EURUSD بودیم.
باتلاق Silicon Vallay Bank (SVB)، پدیده‌ی هفته
افزایش احتمال ورشکستگی (SVB) Sillicon Valley Bank بازارهای سهام ایالات متحده و اروپا و سایر بازارهای سهام بین المللی را قرمز پوش کرد. اما ماجرا چه بود؟
ماجرا از آنجا شروع شد که بانک SVB برای تامین نقدینگی خود جهت پرداخت سود سپرده‌گذاران خود حدود 2 میلیارد دلار سهام جدید منتشر کرد. سیلیکون ولی این کار را انجام داد تا زیان ناشی از فروش دارایی های زیان‌ده خود را تا حدی تعدیل کند و در پرداخت سود سرمایه‌گذاران به مشکل برخورد نکند.
انتشار این خبر موجب شد، سهامداران و سرمایه گذاران این بانک جهت حفاظت از سرمایه‌ی خود، سهام خود در رابطه با این بانک را به فروش بگذارند، بطوریکه فشار فروش سهام SVB بر فروش سهام جدید پیشی گرفت و شد آنچه نباید می شد.
علت اصلی بحران بانک سیلیکون ولی چیست؟
علت اصلی افزایش شدید و سریع نرخ بهره از سال گذشته تاکنون بوده است!!! از لحاظ تئوری افزایش نرخ بهره برای بانک‌ها یک فرصت درآمدزایی عالی محسوب می‌شود. چرا که با افزایش نرخ بهره سرمایه گذاران به سمت سپرده‌گذاری هجوم می‌آورند و بدین ترتیب درآمد بانک‌ها از محل سپرده گذاری افزایش می‌یابد. اما چه شده است که این خوان نعمت برای بانک ها حکم شام آخر را پیدا کرده است؟
با افزایش نرخ بهره، بانک‌ها باید سود بیشتری به سپرده‌گذاران خود پرداخت کنند. بانک‌ها اغلب این سود اضافی را از فروش دارایی‌های خود تامین می کنند. اما از سوی دیگر با افزایش نرخ بهره ارزش دارایی های ریسکی کاهش می‌یابد. حال در نظر بگیرید افزایش نرخ بهره به طور مکرر و به میزان شدید صورت بگیرد، همانند آنچه طی یک سال گذشته رخ داده است. در این صورت بانک‌ها باید دارایی‌های بیشتری را با زیان بیشتر بفروشند چرا که بر اثر تداوم سیاست‌های انقباضی فدرال رزرو ارزش گذاریی دارایی ها به شدت افت کرده است.
در صورتیکه بانک ها در این شرایط صرفا به فروختن دارایی های زیان‌ده خود بسنده کنند، ترازنامه مالی آنها به شدت تضعیف می‌شود و این چالشی است که سایر بانک‌ها نیز با آن مواجه هستند.
چرا بحران SVB سایر بانک‌ها را وحشت زده کرد؟
یکی از پیامدهای بحران مالی سال 2008 این بود که بانک‌ها برای محافظت بیشتر خود در صورت وقوع مجدد بحران مشابه، شروع به جمع‌آوری دارایی‌های زیاد از جمله اوراق خزانه داری آمریکا و اوراق قرضه با پشتوانه رهنی کرده‌اند. از سوی دیگر پس از وقوع بحران 2008، چون برای مدت زیادی نرخ بهره تقریبا نزدیک به صفر بوده است، عملا بانک‌ها سود بسیار ناچیزی به سپرده‌گذاران بانکی پرداخت می‌کردند. اکنون با اوضاع بوجودآمده، بانک‌ها با شرایط چالش‌برانگیزی مواجه خواهند شد. به همین دلیل بحران بانک سیلیکون ولی لرزه بر اندام سایر بانک ها انداخته و موجب ریزش سهام آنها از زمان انتشار اخبار SVB شده است. چرا که بانک بعدی می‌تواند خودشان باشد. در این شرایط حتی بانک‌های بزرگ نیز از عواقب احتمالی مصون نیستند.
بررسی نتایج آخرین نشست بانک های مرکزی ژاپن و کانادا
همانطور که در تحلیل ابتدای هفته انتظار داشتیم، بانک مرکزی ژاپن نرخ بهره را تغییر نداد و نرخ بهره همان 0.1-% باقی ماند. همچنین هدف بازده اوراق 10 ساله دولتی ژاپن در محدوده 0% باقی ماند و دامنه نوسان 0.5% و 0.5-% برای هدف بازده اوراق 10 ساله دولتی ژاپن تغییری نکرد. طبق انتظاری که داشتیم ین در واکنش به نتایج نشست بانک مرکزی ژاپن شدیدا تضعیف شد. و در حال طی مسیر اصلاحی که در تحلیل جفت ارز USDJPY گفتیم، است.
بانک مرکزی کانادا نیز طبق انتظاراتی که در تحلیل ابتدای هفته داشتیم، نرخ بهره‌ی خود را تغییر نداد. با ادامه‌ی توقف چرخه‌ی انقباضی در کانادا و تشدید این چرخه در ایالات متحده بحث بر سر تاثیرات این واگرایی در سیاست پولی دو کشور و تضعیف دلار کانادا بالا گرفته است. از جمله اینکه، با ادامه‌ی این واگرایی و تضعیف دلار کانادا، بهای تمام شده‌ی واردات کاهش خواهد یافت که این می‌تواند موجب افزایش مجدد تورم در کانادا شود.
از سوی دیگر نتایج داده‌های اشتغال در روز جمعه 10 مارس، حاکی از داغ بودن بازار اشتغال کانادا داشت که این خود یک چالش جدید دیگر برای بانک مرکزی کانادا در مسیر ادامه‌ی توقف چرخه‌ی انقباضی است. باید دید در روزهای آتی بانک مرکزی کانادا چقدر می‌تواند با عزمی راسخ بر سر تصمیم خود بماند.