تحلیل هفتگی بازارهای جهانی (24 تا 28 آوریل 2023)
نتایج گزارش‌های درآمدزایی سه ماهه اول 2023 شرکت‌های ایالات متحده تاکنون در مجموع مختلط بوده است و این موجب شده شاخص‌های اصلی ایالات متحده در روزهای گذشته دچار بلاتکلیفی شوند. ترس و تردیدهایی که در مورد رشد اقتصادی وجود دارد، این روزها سنتیمنت ریسک را تحت کنترل نگه داشته است. اما برای اطمینان بیشتر از اینکه شاخص‌های اصلی ایالات متحده، به اصلاح گسترده‌تر نیاز دارند، نیاز است تا این شاخص‌ها پایین‌ترین مقادیر خود در ماه آوریل را بشکنند.
این هفته بانک مرکزی ژاپن اولین جلسه‌ی خود با ریاست آقای اوئدا را برگزار خواهد کرد. با توجه به آنچه از زمان انتخاب ایشان به ریاست بانک مرکزی رخ داده و اظهار نظرهای ایشان علیرغم تصورات، اولیه انتظار نمی‌رود بانک مرکزی ژاپن تغییری در سیاست وفاداری به منحنی بازده خود انجام دهد.
از سوی دیگر این هفته در آمریکا و اروپا چند دادهی اقتصادی منتشر می‌شود که می‌تواند، در کانون توجهات قرار بگیرد. از جمله، شاخص کالاهای بادوام، آمار تورمی PCE و برآورد اولیه‌ی تولید ناخالص داخلی آمریکا برای سه ماهه اول 2023 و همچنین برآورد اولیه‌ی تولید ناخالص داخلی حوزه یورو در سه ماهه اول 2023. بازار منتظر است ببیند آیا تولید ناخلص داخلی در ادامه، داده های PMI هفته‌ی گذشته را تائید خواهد کرد یا خیر.
آنچه در این تحلیل می خوانید...
ادامه‌ی گزارش‌های درآمدزایی ایالات متحده در این هفته
در هفته‌ی پیش رو، گزارش درآمدزایی غول‌های فناوری همانند مایکروسافت (Microsoft)، آلفابت (Alphabet)، متا (Meta) و آمازون (Amazon) که وزن قابل توجهی در محاسبه‌ی شاخص‌های مهمی همچون نزدک و S&P500 دارند، منتشر خواهد شد. نتایج منتشر شده تاکنون برخلاف انتظارات بوده است. به همین دلیل انتظارات بازار از وقوع شگفتی‌های مثبت در مورد نتایج هفته‌ی پیش رو را افزایش داده است. از 17% شرکت‌هایی که در S&P500 نتایج خود را گزارش کرده‌اند، 76% سودی بیشتر از آنچه انتظار می‌رفت در سه ماهه اول ساخته‌اند. با این حال چشم‌انداز اقتصادی نشان می‌دهد، حتی اگر در روزهای آتی نیز شاهد سودسازی بهتر از انتظار شرکت‌ها باشیم، درآمدها همچنان تحت فشار باقی خواهند ماند.
با توجه با اینکه شاخص‌های S&P500 و نزدک در یک حالت بلاتکلیفی قفل شده‌اند، نتایج درآمدزایی غول‌های فناوری یک کاتالیزور کلیدی خواهد بود در تعیین اینکه آیا شاخص‌های مهم ایالات متحده به سمت اهداف بالاتر حرکت کنند یا خیر.
در انتهای هفته نیز شرکت‌های نفتی همانند، شورون(Chevron Corp) و اکسون موبیل (ExxonMobil) گزارش‌های خود را منتشر خواهند کرد و نتایج گزارش این شرکت‌ها می‌تواند نوسانات قابل توجهی در نفت ایجاد کند.
برآورد رشد اقتصادی و آخرین داده‌های تورمی آمریکا
انتظار می‌رود برآورد اولیه‌ی رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) سه‌ماهه اول ایالات متحده، تأثیر اولیه‌ی پیامدهای بانکی اخیر را نشان دهد. پیش بینی‌ها حاکی از رشد 2 درصدی نسبت به سه ماهه‌ی چهارم سال 2022 است. گرچه این میزان رشد حدود 0.6% از مقدار قبلی که عدد 2.6% بود کمتر است، اما اگر همین 2 درصد نیز در نتیجه نهایی گزارش شود، موجب کاهش ترس از رکود و هدایت انتظارات به سمت فرود نرم در اقتصاد ایالات متحده خواهد شد.
در صورتیکه نتایج نتواند انتطارات را برآورد کند و کمتر از آن باشد، به نگرانی‌ها در مورد رشد اقتصادی دامن خواهد زد که این می‌تواند هم موجب افت دلار و هم حداقل مانع از رشد سهام آمریکا شود.
با توجه به اینکه شاخص اصلی هزینه‌های مصرف شخصی (PCE) معیار تورم ترجیحی فدرال رزرو است، نتیجه آن تعیین خواهد کرد که که آیا فدرال رزرو فضایی برای سیگنال دادن به توقف قریب‌الوقوع نرخ بهره در نشست ماه می دارد یا خیر. انتظار می‌رود که شاخص core PCEدر ماه مارس با 0.1% کاهش نسبت به دوره قبل به 4.5 درصد در مقیاس سالانه برسد.
در حالی که انتظارات برای افزایش 0.25 درصدی نرخ بهره در نشست آتی فدرال رزرو وجود دارد، هر گونه شگفتی صعودی در داده های تورم به طور بالقوه می تواند راه را برای افزایش نرخ بهره در ژوئن باز کند. هرگونه نیاز به بازسنجی بیشتر در انتظارات نرخ بهره، احتمالاً از دلار آمریکا حمایت می‌کند، در حالی که سنتیمنت ریسک را در لحن ضعیف‌تری حفظ می‌کند. اما اگر داده‌های تورم طبق انتظارات کاهشی باشد، این انتظار را در بازار ایجاد خواهد کرد که در جلسه ماه می فدرال رزرو در بهترین حالت 0.25% نرخ بهره را افزایش دهد و از ژوئن به بعد بخواهد روند توقف و کاهش نرخ بهره را شروع کند.
پس تورم بیشتر یعنی دلار قوی‌تر، که این دلار قوی مانع رشد بازار سهام و اونس خواهد شد. و برعکس تورم پایین تر به معنی دلار ضعیف‌تر، در کنار آن اگر داده های رشد اقتصادی خوب باشد، موجب رشد بازار سهام و رشد اونس خواهد بود.
در کنار این دو دادهی مهم در سشن آمریکا، داده های دیگری نیز منتشر خواهد شد که هر کدام به نوبه خود می‌توانند سهمی در نوسانات بازار داشته باشند. این داده ها عبارتند از: شاخص اعتماد مصرف‌کننده و فروش خانه‌های نوساز برای ماه مارس و سفارشات کالاهای بادوام که به ترتیب در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه منتشر خواهند شد. هرگونه بهبود در این داده ها نسبت به دوره قبل موجب تقویت جو ریسک‌پذیری در بازار خواهد شد و در کنار گزارش های درآمدزایی خوب می‌تواند شتاب بیشتری به بهبود بازار سهام بدهند.
اولین جلسه بانک مرکزی ژاپن با هیئت مدیره جدید
به نظر می رسد فقدان هرگونه افزایش تورم قابل ملاحظه در پنج ماه گذشته، توجیهی برای بانک مرکزی ژاپن (BOJ) برای حفظ سیاست پولی فعلی خود را در حال حاضر فراهم می کند. از سوی دیگر وقوع بحران بانکی موجب کاهش بازدهی اوراق قرضه دولتی 10 ساله ژاپن شده و جسارت بیشتری به بانک مرکزی ژاپن برای حفظ وفاداری خود به سیاست منحنی بازده را داده است.
با توجه به اینکه از دید بانک مرکزی ژاپن، افزایش تورم به میزان لازم و ثبات تورم به اندازه کافی صورت نگرفته است، لذا این بانک دلیل کافی برای تغییر سیاست پولی فعلی خود ندارد حتی اگر رئیس آن و تیم مربوطه‌اش تغییر کرده باشد که این امر از مواضع اخیر آقای اوئدا، رئیس جدید بانک مرکزی ژاپن بوضوح مشخص بوده است. در حال حاضر تنها عاملی که می‌تواند تورم را به میزانی که مد نظر بانک مرکزی ژاپن است، برساند، افزایش شدید دستمزدها است.
به نظر نمی‌رسد، در جلسه این هفته بانک مرکزی ژاپن بخواهد تصمیم بسیار متفاوتی از گذشته بگیرد. در این صورت ین همچنان به تضعیف خود ادامه خواهد داد. بنابراین جفت ارز USDJPY می‌تواند به حرکت صعودی خود ادامه دهد، مگر اینکه داده‌های ایالات متحده دلار را یاری نکنند. کاهش اختلاف بین بازدهی اوراق قرضه دولتی 10 ساله ژاپن و ایالات متحده، عامل دیگری برای محدود کردن روند صعودی بیشتر USDJPY خواهد بود. برای مشاهد تحلیل جفت ارز USDJPY کلیک کنید.
آیا اروپا در رشد اقتصادی هم به اندازه مدیریت بحران خوب عمل کرده است؟
در هفته‌های اخیر حوزه یورو نسبت به سایر حوزه‌ها نتایج بهتری را منتشر کرده است. آخرین آنها داده‌های شاخص مدیران خرید (PMI) ماه آوریل بوده است. گرچه PMI بخش تولیدی نتوانست انتظارات را برآورده کند، اما در عوض بخش خدماتی نتایج بسیار بهتری از انتظارات را نشان داد. با این حال، بررسی کلی این گزارش‌ها همچنان نشان داد که اقتصاد ناحیه یورو نسبتاً بهتر از آنچه در ماه‌های اخیر پیش‌بینی می‌شد، حفظ شده است. چنین نتایجی، به بانک مرکزی اروپا اجازه می‌دهد تا در صورت لزوم سیاست‌های انقباضی‌تری را پیش ببرد، حتی اگر رشد عرضه پول کند شود.
یکی از مهم‌ترین داده‌هایی که در هفته پیش‌رو در حوزه یورو منتشر خواهد شد، برآورد اولیه‌ی تولید ناخالص داخلی این ناحیه در سه ماهه اول سال 2023 است. پیش‌بینی می‌شود که تولید ناخالص داخلی برای سه ماهه اول 0.2% را نشان دهد. این درحالی است که رشد ناحیه یورو در سه ماهه چهارم سال 2022 ، 0% بوده است.
اگر نتایج تولید ناخالص داخلی همانند انتظارات و بهتر باشد، بانک مرکزی اروپا در مسیر افزایش نرخ بهره 0.5 درصدی مصمم‌تر خواهد شد. در غیر اینصورت، انتظارات از بانک مرکزی اروپا برای افزایش نرخ بهره 0.5 درصدی کاهش خواهد یافت و این می‌تواند موجب تضعیف یورو شود. برای مشاهد تحلیل جفت ارز EURUSD کلیک کنید.
آخرین وضعیت تورم در استرالیا
دقایق آخر بانک مرکزی استرالیا (RBA) پیشنهادی بدبینانه‌ای ارائه کرد و صورتجلسه منتشر شده مربوط به نشست ماه مارس سناریو قوی برای توقف و ارزیابی مجدد نیاز به سیاست‌های انقباضی در جلسات آینده را نشان داد و موجب تقویت دلار استرالیا شد.
انتظارات کنونی این است که نرخ تورم سه ماهه اول استرالیا به 6.9 درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل برسد که نسبت به 7.8 درصد در سه ماهه قبل کاهش یافته است. در صورتیکه نتایج داده‌های تورمی، افزایش فشارهای تورمی را نشان دهد، دلار استرالیا تقویت خواهد شد. در غیر این صورت اگر کاهش فشار تورمی پس برای سومین ماه متوالی ادامه داشته باشد، دلار استرالیا تضعیف خواهد شد.
به روز رسانی تکمیلی – 28 آوریل 2023
First Republic، آیا آتش بحران بانکی مجددا شعله ور خواهد شد؟
در حالیکه انتشار گزارش‌های درآمد زایی خوب بانک‌های بزرگ آمریکایی همانند جی پی مورگان، ولز فارگو، گلدمن ساکس، سیتی بانک و … پس از چندین هفته آشوب در بازارها در پی وقوع بحران بانکی Silicon Valley و Signature، را آرام آرام فرو می‌نشاند . شوک دیگری بر بازارهای مالی وارد شد.
بانک First Republic روز دوشنبه گزارش داد که کل سپرده‌های آن در سه ماهه اول سال 2023، 41 درصد کاهش یافته است و سهام آن را به پایین ترین سطح بی سابقه رساند. سهام این بانک در روز سه شنبه 49% و در روز چهارشنبه 30% کاهش یافت. معاملات سهام بارها در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه متوقف شد، زیرا کاهش سریع آن باعث تایم اوت‌های ناشی از نوسانات توسط بورس نیویورک شد.
ماجرای بانک First Republic بار دیگر بحث بحران بانک‌های منطقه‌ای در ایالات متحده را در کانون توجهات قرار داد و دوباره ترس از گسترش شعله‌های این آتش در صنعت بانکداری و سرایت حتی به بانک های بزرگ را علیرغم گزارش های خوب آنها نیز در بازارها حاکم کرد. چون تا قبل از آن بازار کم کم داشت قانع می‌شد که دامنه بحران بانکی بوجود آمده محدود و به راحتی قابل کنترل است.
انتشار خبر بانک First Republic موجب ریزش گسترده شاخص های سهام، نفت و دلار شد. اونس و بیت کوین برندگان این بحران بودند.
گزارش‌های درآمدزایی: فناوری ها خوش درخشیدند، نفتی ها کولاک کردند.
همانطور که در تحلیل ابتدای هفته عنوان کردیم، این هفته غول‌های فناوری، عملکرد درآمدی خود در سه ماهه اول سال 2023 را منتشر کردند. گوگل، متا، مایکروسافت، آمازون، اینتل و … همگی خوش درخشیدند و عملکرد مطلوبی را از خود به نمایش گذاشتند. گرچه نتایج درآمدزایی آنها تحت الشعاع اخبار مربوط به بانک First Republic قرار گرفت، اما اثرات مثبت آن به وضوح در شاخص‌هایی همانند نزدک خود را نشان داد و توانست تا حدودی از ریزش بیشتر این شاخص‌ها جلوگیری کند.
نتایج عملکرد درآمدی شرکت‌های نفتی شورون (Chevron Corp) و اکسون موبیل (Exxon Mobil) نشان دهد که کاهش قیمت انرزی در ماه‌های اخیر، عملا تاثیری بر درآمدزایی این شرکت‌های نفتی نداشته است. بررسی جزئیات گزارش درآمدزایی این شرکت‌ها نشان داد، سود خالص شورون 5% نسبت به مدت مشابه قبلی افزایش یافت. عمده سود این دوره مربوط به شاخه‌های پالایش نفت این شرکت بوده است که بیش از 5 برابر رشد داشته است. در عوض به دلیل کاهش قیمت‌ها، در بخش تولید نفت و گاز 25% کاهش سود داشته است.
در مورد شرکت اکسون موبیل، شاهد افزایش دو برابری سود این شرکت نسبت به سال گذشته هستیم که علت آن، افزایش میزان تولید این شرکت است که کاهش قیمت نفت را جبران کرده است.
سقف بدهی ایالات متحده، آتش زیر خاکستر !!
قبل از اینکه در مورد بحران سقف بدهی ایالات متحده که به عنوان زخمی کهنه نیازمند رسیدگی است صحبت کنیم، لازم می‌دانم سقف بدهی را به صورت کاملا خلاصه توضیح دهم.
سقف بدهی (Debt Ceiling) ایالات متحده چیست؟
دولت آمریکا برای پرداخت هزینه‌هایی مانند حقوق ارتش، مزایای تامین اجتماعی، بیمه درمانی و… که در بودجه‌اش تعیین می‌شود، از وام می‌گیرد. اما میزان این وام نامحدود نیست و کنگره محدودیتی برای حداکثر میزان وام قابل دریافت توسط دولت ایالات متحده تعیین می‌کند. این مقدار ماکسیمم با اصطلاح سقف بدهی شناخته می‌شود. در آخرین رای گیری در کنگره آمریکا در دسامبر 2021 میزان سقف بدهی دولت ایالات متحده 31.4 تریلیون دلار تعیین شده است.
سقف بدهی چگونه می‌تواند اقتصاد ایالات متحده را با چالش جدی مواجه کند؟
وامی که دولت از خزانه داری می‌گیرد، درواقع بدهی دولت به خزانه‌داری است که باید پس داده شود و اگر در زمان معین دولت نتواند آن را پس بدهد به اصطلاح با نکول بدهی مواجه خواهد شد. از آنجایی که ایالات متحده بزرگترین اقتصاد جهان محسوب می‌شود، وقوع هرگونه بحران در اقتصاد این کشور اقتصاد جهانی را به شدت تحت تاثیر قرار خواهد داد.
آخرین بار در سال 2011، ایالات متحده با بحران سقف بدهی مواجه شد. این امر موجب شد رتبه اقتصادی آمریکا کاهش یابد. سهام جهانی و ارزش دلار سقوط کرد. اما اکنون با توجه به بحران های متعددی که ایلات متحده و اقتصاد جهانی با آن مواجه است و پیچیده‌تر بودن شرایط، تبعات چنین بحرانی می‌تواند به مراتب بیشتر و غیر قابل پیش‌بینی‌تر باشد.
یکی از سریع‌ترین راههایی که می‌تواند از نکول بدهی دولت جلوگیری کند، افزایش سقف بدهی است که در مورد آن بین جمهوری خواهان و دموکرات‌ها اختلاف نظر عدیده‌ای وجود دارد. در آخرین تحولات افزایش سقف بدهی، مجلس نمایندگان ایالات متحده لایحه‌ای را برای افزایش سقف بدهی دولت با رویکرد کاهش هزینه‌های گسترده طی دهه آینده، در رای اکثراً حزبی 217 بر 215 تصویب کرد. با این حال، انتظار نمی‌رود این لایحه در سنا تصویب شود و در صورت تصویب، به احتمال زیاد جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده آن را وتو خواهد کرد. در صورت عدم تصویب به موقع افزایش سقف بدهی و وقوع نکول بدهی، اقتصاد جهانی متزلزل شده و بحرانی بر بحران‌های موجود افزوده خواهد شد.
رشد کند اقتصاد ایالات متحده، دلار همچنان در حال مقاومت در برابر ریزش!!
میزان رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) سه‌ماهه اول ایالات متحده به 1.1 درصد رسید که کمتر از 2 درصد مورد انتظار بود. دلیل عمده‌ای که رشد اقتصادی سه ماهه اول نتوانست انتظارات بازار را برآورده کند، ضعف در سرمایه گذاری تجاری بوده است. با این حال این نتیجه ضعیف چندان در تضعیف دلار موفق نبود زیرا بررسی جزئیات گزارش نشان داد که علیرغم فشارهای تورمی بازر مصرف و تقاضا همچنان قوی است و اقتصاد ایالات متحده گرم‌تر از حد تصور است. بنابراین نتایج GDP نتوانست بازار را متقاعد کند که فدرال رزرو بخواهد به این زودی به سیاست انقباضی خود پایان دهد. چیزی که تا حد زیادی در نتایج Core PCE تا حدود زیادی تائید شد و امید به افزایش نرخ بهره مانع از ریزش شدید دلار شد.
افزایش شاخص تورمی محبوب فدرال رزرو، آیا فدرال رزو تسلیم می‌شود؟
شاخص Core PCE ایالات متحده، که غذا و انرژی را در محاسبات خود لحاظ نمی‌کند، در ماه مارس 0.3 درصد نسبت به ماه قبل افزایش یافت و موجب افزایش انتظارات تورمی در بازار شد و درنتیجه احتمال افزایش 0.25 درصدی نرخ بهره در جلسه ماه می فدرال رزو را افزایش داد. نتایج Core PCE نشان می‌دهد که با وجود تلاش‌های گسترده فدرال رزرو، تورم همچنان در اقتصاد ایالات متحده به میزان غیر قابل اغماضی وجود دارد. نرخ سالانه شاخص هزینه‌های مصرف شخصی اصلی به 4.6 درصد کاهش یافت، که می‌تواند نشانه‌ای باشد مبنی بر شروع تثبیت تورم.
اکنون کار فدرال رزرو دشوارتر از پیش شده است. اگر فدرال رزرو همچنان بر کنترل تورم و ادامه سیاست انقباضی پایبند بماند، این موضع می‌تواند بحران بانکی را که یکی از دلایل به وجود آمدن آن افزایش بدون توقف و زیاد نرخ بهره بوده است را تشدید کند و همچنین به نکول بدهی دولت سرعت بیشتری بدهد. اگر بخواهد سیاست انقباضی خود را متوقف کند، تورم پایدار مانده و مجددا رشد خواهد کرد که این خطر رکود تورمی را بیش از پیش افزایش می‌دهد. علیرغم تمام این چالش‌ها به نظر می‌رسد مهار تورم همچنان اولویت اصلی فدرال رزرو باشد و بخواهد نرخ بهره را 0.25% در جلسه ماه می افزایش دهد. که این امر می‌تواند تا حدودی از دلار در معرض تهاجم نتایج نا امید کننده، حمایت کند.
از ژاپن و اروپا چه خبر؟
همانطور که در ابتدای هفته انتظار می‌رفت، تیم آقای اوئدا، نرخ بهره ژاپن و همچنین مقدار و تعداد دفعات خرید ماهانه اوراق قرضه را تغییر نداد و ین را همچنان بدون حامی رها کرد. آقای اوئدا اعلام کرد که شاهد کاهش ارزش ین هست اما تمایلی به اظهار نظر در این مورد ندارد و تیم او در حال بررسی و ارزیابی سیاست‌های 25 سال گذشته است.
نتایج داده‌های تولید ناخالص داخلی حوزه یورو و اقتصاد بزرگ آن یعنی کشور آلمان کمتر از پیش‌بینی‌ها منتشر شد. از سوی دیگر داده‌های اقتصادی آلمان موجب تضعیف جفت ارز EURUSD شد و موجب شد این جفت ارز هر آنچه از ضعف دلار و افزایش اختلاف در مورد نرخ بازده اوراق قرضه کوتاه مدت به سبب گزارش های درآمدزایی خوب شرکت‌های آمریکایی رشد کرده بود را پس بدهد. گرچه نتایج تولید ناخالص داخلی مؤید تاب آوری‌های بیشتر است، اما آنچنان که انتظار می‌رفت، خوشبینانه نیست.