استخراج ارز دیجیتال چیست؟ استخراج ارز دیجیتال فرایندی است که طی آن، رمزارزهای جدید وارد چرخه می‌شوند. اما استخراج ارز دیجیتال یک وظیفه دیگر نیز دارد و آن نگه‌داری و توسعه بلاک‌چین است. این کار توسط کامپیوترهای بسیار پیشرفته و حل مسائل ریاضی، انجام می‌شود. استخراج ارز دیجیتال، روندی بسیار پرزحمت و پرهزینه بوده و به ندرت منتهی به سود می‌شود.
با این وجود، استخراج ارز دیجیتال، به دلیل دریافت توکن‌های رمزارز به عنوان دستمزد، برای بسیاری از سرمایه‌گذاران جذاب است. این جذابیت به این دلیل است که، کارآفرینان، دستمزد استخراج را به چشم پول آسمانی می‌بینند. بنابراین اگر امکان آن از لحاظ تکنولوژی در دسترس است، چرا نباید این کار را کرد؟ با این حال، قبل از آن که زمان و تجهیزات خود را بر سر این راه سرمایه‌گذاری کنید، این مقاله را به طور کامل بخوانید تا ببینید با استخراج، چه چیزی عایدتان می‌شود. از این پس در این مقاله به روی استخراج بیتکوین تمرکز خواهیم کرد.
استخراج ارز دیجیتال چیست؟
دلیل اصلی کشش سرمایه‌گذاران به استخراج ارز دیجیتال، این است که به ازای انجام این کار، توکن رمزارز به آن‌ها تعلق می‌گیرد. با این حال، لزوما تنها راه برای به دست آوردن توکن رمزارز، استخراج آن نیست. شما همچنین می‌توانید با استفاده از پول سنتی آن را خریداری کنید، یا رمزارزهای مختلف را در مقابل هم در صرافی‌هایی مانند Bitsmap، مبادله کنید. به عنوان مثال، از اتریوم یا نئو برای خرید بیتکوین استفاده کنید.
شما همچنین می‌توانید با خرید کردن، انتشار پست‌ها در پلتفرم‌هایی که با رمزارز دستمزد کاربران خود را پرداخت می‌کنند و یا حتی احداث حساب‌هایی که سود رمزارزی دارند، رمزارز به دست آورید. به عنوان مثال، Steemit یک وبلاگ رمزارزی است. در این فضا، دستمزد نویسندگان وبلاگ با توکن‌هایی به نام STEEM پرداخته می‌شود. این توکن می‌تواند در فضاهای دیگر به بیتکوین تبدیل شود.
بیتکوینی که به ازای عمل استخراج، به استخراج‌کنندگان این رمزارز اعطا می‌شود، مشوقی است برای انگیزش افراد برای مشارکت در هدف اصلی عمل استخراج، یعنی اعتبارسنجی و رصد تراکنش‌ها در شبکه بیتکوین، و حصول اطمینان از صحت آن‌ها. بیتکوین یک رمز ارز غیر متمرکز است، یعنی تحت نظر هیچ بانک یا مرکز دولتی نیست، بلکه وظیفه اعتبارسنجی تراکنش‌ها در این شبکه، بین افراد گوناگون پخش شده است.
چگونه بیتکوین استخراج کنیم؟
همانطور که در بخش بالا توضیح دادیم استخراج ارز دیجیتال چیست ؟ اکنون به شما خواهیم گفت چطور بیت کوین استخراج کنیم، استخراج کنندگان به ازای کار حسابرسی که انجام می‌دهند، دستمزد می‌گیرند. این استخراج کنندگان همان افرادی هستند که مشروعیت این شبکه و تراکنش‌های آن را تامین می‌کنند. این راهی است که اولین بار موسس بیتکوین، ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) آن را بنا نهاد. با اعتبارسنجی تراکنش‌ها، کاربران در جلو‌گیری از مشکل دوباره خرج شدن (Double-spending problem) کمک می‌کنند.
دوباره خرج کردن مشکلی است، که در آن دارنده رمزارز به طور غیر قانونی، دارایی خود را دوبار خرج می‌کند. با پول‌های فیزیکی این کار غیر ممکن است. زمانی که اسکناس ۲۰ دلاری را برای خرید یک نوشیدنی پرداخت کردید، دیگر آن اسکناس در دست شما نیست تا بتوانید دوباره آن را خرج کنید. در حالی که شانس جعل اسکناس وجود دارد، اما خطر دوباره خرج شدن در مورد پول‌های فیزیکی موجود نیست. در مورد رمزارزها، ریسک این وجود دارد که دارنده رمزارز، از آن نسخه‌های کپی بسازد و خرج کند.
فرض کنید یک اسکناس ۲۰ دلاری اصلی و یک اسکناس ۲۰ دلاری جعلی داشته باشید. اگر کسی به آن‌ها نگاه می‌کرد با مشاهده شماره سریال روی اسکناس‌ها متوجه می‌شد که حداقل یکی از این دو باید جعلی باشد. کاری که استخراج‌کنندگان انجام می‌دهند نیز چیزی مشابه همین کار است. آن‌ها تراکنش‌ها را بررسی می‌کنند تا ببینند شخصی یک بیتکوین را دو بار خرج نکرده باشد. اما این تشابه خیلی دقیقی نیست، بعدتر توضیح خواهیم داد.
زمانی که استخراج کنندگان، حجم یک مگابایت از تراکنش‌های بیتکوین (یک بلاک) را اعتبارسنجی کنند، مقداری از این رمزارز به عنوان دستمزد دریافت خواهند کرد. حد یک مگابایتی، توسط ساتوشی ناکاموتو معین شده، و به دلیل ایجاد رقابت است.
در همین حال، بسیاری از استخراج‌کنندگان اعتقاد دارند این مقدار باید افزایش یابد. این کار سبب می‌شود سرعت شبکه بیتکوین در پردازش تراکنش‌ها سریع‌تر شود. شایان ذکر است، اعتبار سنجی ۱ مگابایت تراکنش بیتکوین، استخراج‌کنندگان را واجد شرایط دریافت بیتکوین می‌کند، تمام افرادی که این حجم را اعتبارسنجی کرده‌اند، لزوما بیتکوین دریافت نمی‌کنند.
۱ مگابایت می‌تواند حاوی یک تراکنش یا هزاران تراکنش باشد. به این بستگی دارد که هر تراکنش چه مقدار داده به همراه داشته باشد. این بدین معنی است که با این که میزان لازم از تراکنش‌ها را صحت‌سنجی کردید، ممکن است باز هم به شما بیتکوینی تعلق نگیرد. برای دریافت بیتکوین باید دو شرط را فراهم کنید، که یکی به کاری که انجام می‌دهید مربوط است و دیگری به شانس شما:
- باید حجم ۱ مگابایت از تراکنش‌های شبکه را اعتبارسنجی کنید. این قسمت ساده کار است.
- شما باید اولین استخراج‌کننده‌ای باشید که به جواب صحیح (یا جوابی نزدیک) از یک مساله عددی می‌رسید. به این فرایند اثبات کار (Proof of work) نیز گفته می‌شود.
اما منظور از مساله عددی چیست؟ خبر خوب این است که خبری از مسائل سخت و پیچیده ریاضی نیست. ممکن است قبلا شنیده باشید استخراجکنندهها مسائل سخت ریاضی حل می‌کنند. اما این حقیقت ندارد. تنها کاری که آن‌ها انجام می‌دهد این است که، سعی می‌کنند اولین استخراج‌کننده‌ای باشند که به عددی ۶۴ رقمی می‌رسند که از یک عدد معین کمتر باشد یا با آن برابر باشد. پس تقریبا کاری که استخراجکنندهها انجام می‌دهند حدس اعداد است.
و اما خبر بد این است که، این عدد باید در میان ترولیون‌ها عدد حدس زده شود، بنابراین کاری طاقت‌فرسا است. برای حل یک مساله، استخراجکنندهها به مقدار زیادی قدرت محاسباتی نیاز دارند. برای یک استخراج موفق، باید نرخ هَش بر ثانیه (Hash rate) بالایی داشته باشید، که واحد اندازه‌گیری آن نیز مگاهَش بر ثانیه(MH/s)، گیگا‌هش بر ثانیه (GH/s) یا تراهش بر ثانیه (TH/s) است.
استخراج ارز دیجیتال چیست و چرخه بیتکوین
علاوه بر کسب درآمد برای استخراج‌کنندگان و حمایت از اکوسیستم بیتکوین، عمل استخراج یک وظیفه حیاتی دیگر نیز دارد. آن وظیفه، وارد کردن بیتکوین‌های جدید به چرخه است. به عبارتی دیگر، استخراج کردن راهی برای تولید این رمزارز است. برای مثال، در نوامبر ۲۰۲۰، نزدیک ۱۸.۵ میلیون بیتکوین در چرخه وجود داشت.
به جز کوین‌هایی که توسط بلاک جنسیس (اولین بلاکی که توسط موسس این رمزارز بنا نهاده شد)، وارد چرخه بیتکوین شد، از آن زمان تا حالا هر بیتکوینی که به چرخه اضافه شده از راه استخراج اضافه شده است. در غیاب استخراجکنندهها، بیتکوین همچنان به عنوان یک شبکه وجود دارد و قابل استفاده است، اما دیگر بیتکوین جدیدی وارد چرخه نمی‌شود. در حقیقت نهایتا زمانی می‌رسد که بیتکوینی برای استخراج باقی نمی‌ماند. طبق پروتوکل بیتکوین، تعداد بیتکوین‌های موجود در شبکه نهایتا می‌تواند به ۲۱ میلیون برسد.
با این حال، به دلیل کاهش سرعت استخراج بیتکوین با گذر زمان، آخرین بیتکوین می‌تواند در سال ۲۱۴۰ استخراج شود. این بدین معنی نیست که پس از این دیگر اعتبارسنجی برای تراکنش‌ها مورد نیاز نیست. استخراجکنندهها به اعتبارسنجی تراکنش‌ها ادامه می‌دهند و برای انجام این کار دستمزدی نیز دریافت می‌کنند، تا اعتبار شبکه حفظ شود. علاوه بر دریافت دستمزد، استخراجکنندهها به هنگام اعمال تغییرات به روی پروتوکل شبکه، حق رای نیز دارند. به عبارتی دیگر، استخراجکنندهها به هنگام تصمیم‌گیری‌ها در شبکه بیتکوین دخیل هستند.
دستمزد یک استخراج‌کننده چقدر است؟
هر چهار سال، دستمزدی که از استخراج بیتکوین به دست می‌آید نصف می‌شود. وقتی برای اولین بار در سال ۲۰۰۹، استخراج بیتکوین آغاز شد، استخراج هر بلاک معادل ۵۰ بیتکوین دستمزد داشت. در سال ۲۰۱۲ این مقدار به ۲۵ بیتکوین رسید. در سال ۲۰۱۶ دوباره نصف شد و به ۱۲.۵ بیتکوین رسید. در ۱۱ام ماه مه سال ۲۰۲۰، دستمزد استخراج بیتکوین باز هم نصف شد و به ۶.۲۵ بیتکوین رسید. در نوامبر سال ۲۰۲۰، قیمت بیتکوین چیزی حدود ۱۷،۹۰۰ دلار بود، که برای ۶.۲۵ بیتکوین برابر با ۱۱۱،۸۷۵ دلار می‌شود. بنابراین، این دستمزد برای استخراج بیتکوین ترغیب‌کننده به نظر می‌رسد.
اگر می‌خواهید به طور دقیق از زمان نصف شدن دستمزد استخراج باخبر شوید، می‌توانید از وبسایت Bitcoin Clock این تغییرات را دنبال کنید. جالب است بدانید با هر بار که میزان ورود بیتکوین به این شبکه کاهش می‌یابد، قیمت آن نیز تحت تاثیر قرار می‌گیرد. این کاهش نرخ تورم سبب افزایش انگیزه و در نتیجه افزایش قیمت می‌شود. اگر علاقمند هستید بدانید تا حالا چه تعداد بلاک استخراج شده اند، وبسایت‌های بسیاری مانند Blockchain.info این اطلاعات را در اختیار شما قرار می‌دهند.
برای استخراج بیت کوین چه تجهیزاتی مورد نیاز است؟
با این که در اوایل، استخراج بیتکوین با یک کامپیوتر خانگی نیز امکان‌پذیر بود، اما اکنون چنین چیزی غیر ممکن است. دلیل این امر آن است که به مرور زمان، سختی استخراج بیتکوین افزایش می‌یابد. برای حصول اطمینان از کارکرد صحیح بلاک‌چین و توانایی آن در پردازش و تایید تراکنش‌ها، شبکه بیتکوین باید قادر باشد هر ۱۰ دقیقه یک بلاک ایجاد کند. با این حال، اگر میلیون‌ها واحد استخراج‌کننده بر سر حل یک مساله با هم در رقابت باشند، احتمال رسیدن به جواب بیش از زمانی است که تنها ده استخراج‌کننده برای آن رقابت می‌کنند. به همین دلیل، شبکه بیتکوین طوری طراحی شده که پس از هر ۲۰۱۶ بلاک تولید شده (تقریبا دو هفته)، سختی استخراج را بررسی کرده و از نو تنظیم می‌کند.
زمانی که تعداد استخراج‌کننده‌های زیادی برای استخراج بیتکوین فعال باشند، سختی استخراج افزایش پیدا می‌کند تا نرخ تولید آن را در یک مقدار ثابت نگه دارد. اگر قدرت محاسباتی پایین‌تر باشد، سختی استخراج نیز کاهش می‌یابد. برای آن که بهتر سختی استخراج بیتکوین را درک کنید. تصور کنید در سال ۲۰۰۹ سختی استخراج بیتکوین برابر با یک بوده باشد. آنگاه در نوامبر ۲۰۱۹ این سختی به ۱۳ تریلیون رسید.
تمام این مسائل به این ختم می‌شود که، برای استخراج رقابتی بیتکوین، افراد باید به سیستم‌هایی با پردازنده‌های گرافیکی قوی یا حتی مدارهای خاص ASIC دسترسی داشته باشند. هزینه این تجهیزات می‌تواند از ۵۰۰ تا ده‌ها هزار دلار باشد. برخی استخراجکنندهها، به خصوص استخراج‌کننده‌های اتریوم، کارت‌های گرافیکی جداگانه خریداری می‌کنند، تا با هزینه کمتری به استخراج بپردازند.
توضیحات بسیار ساده در رابطه با استخراج
فهم مزایا و معایب استخراج بیتکوین می‌تواند کمی سخت باشد. این مثال را در ذهن داشته باشید. فرض کنید به سه نفر بگویید که عددی بین ۱ تا ۱۰۰ در ذهن شما است، شما این عدد را به روی یک تکه کاغذ می‌نویسید و آن را در پاکت قرار می‌دهید. دوستان شما حتما نباید خود عدد را حدس بزنند، آن‌ها باید عددی را حدس بزنند که کمتر از عدد انتخابی یا حداکثر برابر با آن باشد. در تعداد حدس‌هایی که می‌توانند بزنند نیز هیچ محدودیتی وجود ندارد.
فرض کنید عدد ۱۹ در ذهن شماست. اگر شخص اول عدد ۲۱ را حدس بزند، حدس درستی نیست زیرا ۲۱ از ۱۹ بیشتر است. اگر شخص دیگری ۱۶ را حدس بزند و شخص سوم عدد ۱۲ را حدس بزند، از لحاظ تئوری هر دو جواب صحیح است. جواب شخص دوم، علی رغم نزدیک‌تر بودن به عدد اصلی، ارزش بیشتری ندارد. حال تصور کنید عدد انتخابی، یک عدد ۶۴ رقمی هگزادسیمال (Hexadecimal) باشد، و به جای سه نفر، این سوال از میلیون‌ها نفر پرسیده شود. حال می‌بینید که حدس این عدد بسیار کار مشکلی است. اگر دو نفر همزمان به پاسخ صحیح برسند، آنگاه تشابه ELI5 می‌شکند.
در مورد بیتکوین، جواب‌های همزمان به طور مکرر رخ می‌دهند، اما در پایان، تنها یک برنده وجود دارد. زمانی که چندین جواب صحیح به طور همزمان ارائه شوند، در این صورت شبکه بیتکوین تصمیم می‌گیرد که دستمزد را به کدام استخراج‌کننده اعطا کند. معمولا، برنده در این‌جا استخراج‌کننده‌ای است که بیشترین تعداد تراکنش‌ها را تایید کرده باشد. در این میان، بلاک‌هایی که توسط استخراج‌کننده‌های بازنده به وجود آمده‌اند تبدیل به بلاک‌های «یتیم» می‌شوند. بلاک‌های یتیم به بلاک‌چین اضافه نمی‌شوند. استخراج‌کننده‌هایی که مساله را به درستی حل کرده، اما تعداد تراکنش‌های کمتری را تایید کرده‌اند، دستمزدی دریافت نمی‌کنند.
در این مقاله با مفهوم کلی استخراج ارز دیجیتال چیست ؟ آشنا شدید، و تا حدودی از مزایا و معایب آن باخبر شدید. اگر به دنیای رمزارزها علاقه‌مند هستید مقاله کاربرد رمزارز را نیز مطالعه کنید.