بازار تبادل ارزهای خارجی، یا فارکس، بازاری است که در آن ارزهای کشورهای گوناگون در مقابل یکدیگر مبادله می‌شوند. فارکس بزرگترین بازار مالی جهان است، و معاملاتی که در آن انجام می‌شود تمام دنیا را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اما بروکر کیست؟ و در معاملات فارکس چه نقشی دارد؟ در این مقاله به تشریح این موضوع خواهیم پرداخت، و به شما خواهیم گفت که بهترین بروکر کیست.
معاملات فارکس چیست؟
در ساده‌ترین حالت، تبادل ارزی که حین مسافرت انجام می‌دهید، یک معامله فارکس محسوب می‌شود. یک معامله‌گر، یک ارز را خریداری کرده و ارز دیگر را می‌فروشد، نرخ تبادل میان این دو ارز همواره تحت تاثیر عرضه و تقاضا بوده، و در حال تغییر است.
ارزها در بازار فارکس معامله می‌شوند. بازار فارکس به صورت ۲۴ساعته از دوشنبه تا جمعه فعال است. تمام معاملات فارکس به صورت فرابورس (OTC) انجام می‌شوند. این بدین معنی است که هیچ صرافی مرکزی بر این معاملات نظارت ندارد. در عوض شبکه گسترده‌ای از بانک‌ها و موسسات مالی بر این روند نظارت دارند.
حجم عمده‌ای از معاملات فارکس بین معامله‌گران موسسه‌ای صورت می‌گیرد، مانند کارکنان بانک، مدیران صندوق و شرکت‌های چندملیتی. این معامله‌گران معمولا به صورت فیزیکی هیچ موقعیتی را تصاحب نمی‌کنند. آن‌ها معمولا به نوسان‌گیری یا پوشش ریسک (Hedge) می‌پردازند. به عنوان مثال، یک معامله‌گر فارکس ممکن است دلار آمریکا را خریداری کرده، و در مقابل یورو را بفروشد.
در این صورت او باور دارد که ارزش دلار در مقابل یورو افزایش پیدا خواهد کرد، و بعد‌تر می‌تواند به ازای مقدار دلاری که خریداری کرده یورو بیشتری به دست آورد. در همین حین، یک شرکت آمریکایی که در اروپا فعالیت دارد، می‌تواند از بازار فارکس برای پوشش ریسک در مقابل کاهش قیمت یورو استفاده کند، و از کاهش درآمد خود جلوگیری کند.
ارزها چگونه مبادله می‌شوند؟
هر ارزی با یک عبارت سه حرفی نشان داده می‌شود، که به آن نماد ارز می‌گویند. در حالی که بیش از ۱۷۰ ارز در سراسر جهان وجود دارد، دلار آمریکا در بخش عمده‌ای از معاملات فارکس حضور دارد. دلار آمریکا با نماد USD نشان داده می‌شود. دومین ارز پرطرفدار در بازار فارکس یورو است. یورو ارز رسمی ۱۹ کشور اروپایی بوده و نماد آن در بازار فارکس EUR است. دیگر ارزهای متداول در بازار فارکس به ترتیب محبوبیت عبارت اند از ین ژاپن (JPY)، پوند بریتانیا (GBP)، دلار استرالیا (AUD)، دلار کانادا (CAD)، فرانک سوییس (CHF) و دلار نیوزلند (NZD).
تمام معاملات فارکس در قالب جفت‌ارزها انجام می‌گیرند. ۷ جفت‌ارز زیر، که از متداول‌ترین جفت‌ارزهای بازار فارکس هستند، شامل ۷۵٪ کل معاملات می‌شوند.
- EUR/USD
- USD/JPY
- GBP/USD
- AUD/USD
- USD/CAD
- USD/CHF
- NZD/USD
نحوه قیمت‌گذاری در فارکس
هر جفت‌ارز، نرخ تبادل میان دو ارز را نشان می‌دهد. به ترتیب زیر می‌توانید نحوه قیمت‌گذاری جفت‌ارزها را بهتر درک کنید. به عنوان مثال جفت‌ارز یورو به دلار آمریکا، EUR/USD انتخاب شده است.
- ارزی که در ابتدای جفت‌ارز نوشته می‌شود، ارز پایه نام دارد. (در این مثال یورو)
- ارزی که در سمت راست نوشته می‌شود، ارز قیمت‌گذاری نام دارد. (در این مثال دلار آمریکا)
- نرخ تبادل نشان‌دهنده این است که چه مقدار از ارز قیمت‌گذاری، برای خرید یک واحد از ارز پایه نیاز است. در نتیجه، ارز پایه همواره یک واحد باقی می‌ماند، در حالی که مقداری از ارز دوم که برای خرید آن مورد نیاز است، دائم در حال تغییر است.
- اگر نرخ تبادل EUR/USD برابر با ۱.۲ باشد، بدین معنی است که ارزش ۱ یورو برابر با ۱.۲ دلار آمریکا است. (به عبارتی دیگر، برای خرید ۱ یورو باید ۱.۲ دلار آمریکا پرداخت کنید)
- زمانی که نرخ تبادل افزایش پیدا می‌کند، بدین معنی است که ارزش ارز پایه افزایش پیدا کرده است، چرا که برای خرید ۱ یورو باید دلار بیشتری پرداخت شود. و بالعکس، اگر نرخ تبادل کاهش یابد، به معنی کاهش ارزش ارز پایه است.
سه راه برای انجام معاملات فارکس
بسیاری از معامله‌گران فارکس قصد تبادل ارز خود را ندارند (مانند آنچه در مسافرت‌ها انجام می‌دهید)، بلکه هدفشان کسب سود از نوسانات قیمتی در این بازار است (مانند آنچه در بازار سهام رخ می‌دهد). مانند بازار سهام، معامله‌گران فارکس نیز ارزهایی را خریداری می‌کنند که گمان می‌کنند ارزشش افزایش پیدا می‌کند، و ارزهایی را می‌فروشند که فکر می‌کنند سقوط خواهند کرد.سه راه گوناگون برای معامله در فارکس وجود دارد. هر کدام از این راه‌ها برای معامله‌گرانی با اهداف متفاوت مناسب است:
- بازار نقدی: بازار نقدی اصلی‌ترین قسمت فارکس است که جفت‌ارزها در لحظه و در قیمت واقعی خرید و فروش می‌شوند. در این بازار نرخ تبادل تحت تاثیر عرضه و تقاضا در لحظه تعیین می‌شود.
- بازار تحویل آتی: به جای آنکه معامله‌گر در لحظه معامله‌ای انجام دهد، می‌تواند با معامله‌گری دیگر وارد یک قرارداد نیز بشود. این قرارداد دو معامله‌گر را در زمانی معین ملزم به خرید یا فروش جفت‌ارزی با نرخ تبادل معینی می‌کند.
- قرارداد آتی: به طور مشابه، معامله‌گران می‌توانند از قراردادهای استاندارد، در زمانی معین به خرید و فروش مقدار معینی از یک ارز در نرخ تبادلی معین اقدام کنند. این کار با نظارت صرافی‌های معتبر صورت می‌گیرد، و مانند قراردادهای آتی شخصی نیست.
قراردادهای آتی و بازار آتی معمولا توسط معامله‌گرانی مورد استفاده قرار می‌گیرند که می‌خواهند از تغییرات قیمت در آینده کسب سود کنند، یا دارایی خود را در مقابل این تغییرات محافظت کنند. نرخ تبادل در این بازارها تحت تاثیر اتفاقات بازار نقدی است، که بزرگترین قسمت بازار فارکس است.
عبارات فارکس
هر بازار زبان خاص خود را نیز دارد. قبل از آن که در فارکس معاملات خود را شروع کنید با این عبارات و معانی آن آشنا شوید.
- جفت‌ارز: هر معامله‌ای در فارکس شامل یک جفت‌ارز است. علاوه بر جفت‌ارزهای متداول بازار، شماری از جفت‌ارزهای نامتداول نیز وجود دارند.
- پیپ: کلمه پیپ، مختصر عبارت (percentage in points) است. پیپ کوچکترین تغییر قیمت در یک جفت‌ارز است. به دلیل این که نرخ تبادل جفت‌ارزها معمولا تا ۴ رقم اعشار بیان می‌شود، پیپ برابر است با ۰.۰۰۰۱.
- قیمت خرید و فروش و اسپرد: مانند دیگر دارایی‌ها، قیمت خرید یک جفت‌ارز برابر است با بالاترین قیمتی که شخصی حاضر است برای خرید آن پرداخت کند، و قیمت فروش آن نیز کمترین قیمتی است که شخصی حاضر به فروش آن باشد. تفاوت میان این دو نیز برابر با نرخ اسپرد (Spread) است.
- لات: حجم معاملات در فارکس با واحدی به نام لات (Lot) مشخص می‌شود. لات استاندارد برابر با ۱۰۰،۰۰۰ واحد از یک ارز است. میکرولات و مینی‌لات نیز به ترتیب برابر با ۱،۰۰۰ و ۱۰،۰۰۰ واحد از ارز مورد نظر هستند.
- اهرم: به دلیل حجم بالای معاملات در فارکس، معامله‌گران شاید قادر به انجام برخی معاملات نباشند. اهرم (Leverage)، ابزاری است که به معامله‌گر اجازه می‌دهد برای انجام معاملات بزرگ، از بروکر خود پول قرض بگیرد.
- مارجین: استفاده از اهرم، قواعد خاص خود را دارد. معامله‌گران باید برای استفاده از این ابزار مبلغی را نزد بروکر خود قفل کنند. به این مبلغ مارجین گفته می‌شود. در صورتی که معامله‌گری در معامله خود سود کسب کند یا متحمل ضرر شود، مقدار مارجین کم یا زیاد می‌شود.
دلیل حرکت بازار فارکس
مانند هر بازار دیگری، قیمت ارزها نیز توسط عرضه و تقاضا معین می‌شود. با این حال، نیروهای بنیادی دیگری نیز در این بازار وجود دارند. تقاضای یک ارز می‌تواند توسط نرخ بهره، سیاست‌های بانک مرکزی، رشد اقتصادی و وضعیت سیاسی کشور نیز تحت تاثیر قرار بگیرد.
بازار فارکس به صورت ۲۴ساعته و ۵ روز در هفته فعال است، که به معامله‌گران این امکان را می‌دهد تا طبق اخبار موجود معاملات خود را به انجام برسانند. به دلیل این که حجم زیادی از معاملات فارکس، به منظور کسب سود و پوشش ریسک صورت می‌گیرند، معامله‌گران باید بسیار سریع عمل کرده تا در در مقابل حرکات تند بازار به موقع عکس‌العمل نشان دهند.
ریسک معاملات فارکس
به دلیل این که در معاملات فارکس از اهرم استفاده می‌شود، این بازار مالی حاوی ریسک‌های بیشتری نسبت به دیگر بازارها است. قیمت ارزها همواره در حال نوسان است. اما دامنه این نوسانات کم است، که معامله‌گران را مجبور می‌کند برای کسب سود قابل توجه، حجم زیادی از معاملات را انجام دهند.
استفاده از اهرم در مواقعی که معامله‌گر سود کسب می‌کند بسیار شادی‌بخش است. اما در زمان‌هایی که متحمل ضرر می‌شود، می‌تواند ضرر را نیز چندبرابر کند. این ضرر برخی اوقات به قدری زیاد می‌شود که کل وجه تضمین معامله‌گر را غرق در ضرر می‌کند. علاوه بر این، اگر قیمت ارزی بیش از حد سقوط کند، معامله‌گرانی که از اهرم استفاده می‌کنند ممکن است دچار مارجین کال (Margin call) شوند، که آن‌ها را مجبور می‌کند دارایی‌های خود را با ضرر به فروش برسانند. علاوه بر ضرر ناشی از تغییرات قیمتی، هزینه‌های معاملات نیز می‌تواند به میزان ضرر شما بیافزاید، و برخی اوقات یک معامله سود‌رسان را به متضرر تبدیل کنند.
مهمترین مساله‌ای که باید به آن توجه کنید این است که، افرادی که ارزهای خارجی معامله می‌کنند، مانند ماهیان کوچکی هستند که در دریایی مملو از معامله‌گران حرفه‌ای شنا می‌کنند. مراجع نظارتی نیز این هشدار را به معامله‌گران تازه‌کار می‌دهند که امکان گمراهی در این بازار وسیع، وجود دارد.
بنابراین احتمالا خوب است که معاملات فارکس در میان افراد خیلی هم متداول نیست. در واقع، معاملات خرد تنها ۵.۵٪ از کل معاملات این بازار را تشکیل می‌دهند. برخی از بروکرهای آنلاین فارکس نیز حتی به معامله‌گران خرد خدمات معامله‌گری ارائه نمی‌دهند. علاوه بر این، همین تعداد اندکی از معامله‌گران خرد که در فارکس مشغول به معامله هستند، در تلاش هستند تا کسب سود کنند. اما طبق مطالعه‌ای، ۷۱٪ از معامله‌گران خرد در فارکس تنها متحمل ضرر می‌شوند. به همین سبب شاید بهتر باشد تا دانش کافی از معامله‌گری، و درک صحیحی نسبت به مدیریت ریسک، ندارید وارد این بازار نشوید.
چرا معاملات فارکس برای مصرف‌کنندگان متوسط اهمیت دارد؟
اگرچه بهتر است سرمایه‌گذاران عادی سمت بازار فارکس نروند، اما هرآنچه در این بازار اتفاق می‌افتد، زندگی همه مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهد. معاملاتی که در بازار نقدی فارکس اتفاق می‌افتند، هزینه کالاهای وارداتی و همچنین هزینه سفر به کشورهای دیگر را معین می‌کند.
اگر ارزش دلار آمریکا در مقابل یورو افزایش پیدا کند، برای ساکنین آمریکا، هزینه مسافرت به اروپا کاهش پیدا می‌کند. همچنین سبب می‌شود کالاهای وارداتی از اروپا را به قیمت کمتری خریداری کنند. از طرفی دیگر، اگر دلار آمریکا تضعیف شود، هزینه مسافرت و همچنین خرید کالاهای وارداتی افزایش پیدا می‌کند.
اگر قصد دارید یک کالای وارداتی را به صورت عمده خریداری کنید، یا قصد مسافرت به کشورهای دیگر را دارید، بهتر است حواستان به نرخ‌های تبادل باشد و از آنچه در فارکس اتفاق می‌افتد باخبر باشید. بنابراین شاید ورود به فارکس به عنوان معامله‌گر ضروری نباشد، اما هرآنچه در این بازار رخ می‌دهد، زندگی تمام مردم کره زمین را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
بروکر کیست و چه خدماتی ارائه می‌دهد؟
حال به این سوال می‌رسیم که بروکر کیست؟ و در ارائه خدمات فارکس چه نقشی دارد. بروکرها پلی هستند بین سرمایه‌گذاران و بانک‌ها و موسسات مالی برای انجام معاملات فارکس. معامله‌گران با افتتاح حساب در بروکرهای آنلاین قادر خواهند بود در بازار فارکس معامله کنند و از نوسانات قیمتی کسب سود نمایند. حال باید به این سوال پاسخ داد که بهترین بروکر کیست؟
بهترین بروکر، بروکری است که تحت نظارت مراجع قضایی معتبر ثبت شده باشد، همچنین خدماتی گسترده با هزینه‌هایی معقول ارائه دهد. پلتفرم معاملاتی به عنوان یکی از اصلی‌ترین المان‌های معاملات آنلاین در فارکس، برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران حائز اهمیت است. بسیاری از برورکرها این امکان را به شما می‌دهند تا با افتتاح حساب دمو، خدماتی که ارائه می‌دهند را آزمایش کنید و قبل از شروع کار در بازار واقعی، از سطح کیفیت آن اطمینان حاصل کنید.