در مقاله قبلی با تحلیل تکنیکال به صورت کلی آشنا شدید. در این قسمت از تحلیل تکنیکال به زبان ساده، به معرفی الگوی‌های نموداری مختلف و اندیکاتورهای مورد استفاده در تحلیل تکنیکال می‌پردازیم.
الگوهای نمودار شمعی در تحلیل تکنیکال به زبان ساده
زمانی که بحث به نمودارهای شمعی می‌رسد، معامله‌گران در تحلیل‌های خود، از الگوهای زیادی استفاده می‌کنند. قبل از آن که به مثال‌های این الگوها بپردازیم، ابتدا به دو نوع کندل (Candle) موجود در شکل زیر نگاه کنید.
اگر به نمودار قیمتی در تایم فریم (Timeframe) روزانه نگاه کنید، آنگاه کندل‌های بالا هر کدام نشان‌دهنده یک روز معاملاتی هستند، و اطلاعات بسیاری به ما می‌دهند. این اطلاعات عبارت اند از:
- بیشترین و کمترین قیمت در روز معاملاتی
- کندل فروشنده، که معمولا با رنگ‌های مشکی یا قرمز نشان داده می‌شود، نشان می‌دهد که فروشندگان در این روز بر بازار مسلط بوده‌اند. به این دلیل که قیمت بسته شدن، پایین‌تر از قیمت باز شدن قرار دارد.
- کندل خریدار، که معمولا با رنگ‌های سفید یا سبز نشان داده می‌شود، نشان می‌دهد که خریداران در این روز بر بازار مسلط بوده‌اند. به این دلیل که قیمت بسته شدن، بالاتر از قیمت باز شدن قرار دارد.
این اطلاعات می‌تواند در کنار دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار گیرد، تا وضعیت کلی بازار معین شود و سناریوهای محتملی که می‌تواند در آینده اتفاق بیفتد پیش‌بینی شود. مانند موارد زیر:
- اگر پس از یک کندل فروشنده، کندل بعدی راه را ادامه دهد و یک کف قیمتی جدید ثبت کند، نشان‌دهنده این است که فروشندگان همچنان تمایل به فروش دارند. این ضعف سبب می‌شود افراد وارد موقعیت‌های فروش بیشتری شوند، و آن‌هایی که موقعیت فروش دارند آن را نگه دارند.
- اگر پس از یک کندل خریدار، کندل بعدی راه را ادامه دهد و یک سقف قیمتی جدید ثبت کند، نشان‌دهنده این است که خریداران همچنان تمایل به خرید دارند. این قدرت سبب می‌شود افراد وارد موقعیت‌های خرید بیشتری شوند، و آن‌هایی که موقعیت خرید دارند آن را نگه دارند.
الگوهای بسیاری در استفاده از نمودارهای شمعی مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از این الگوها، ستاره دنباله‌دار (Shooting Star) است. الگوی ستاره دنباله‌دار، یک سیگنال نزولی است، که به ما می‌گوید احتمال ریزش از صعود بالاتر است. در این الگو، خریداران قیمت را بالا می‌برند، اما نمی‌توانند آن را نگه دارند. برخی خریداران از موقعیت خود خارج می‌شوند، و سبب ریزش بازار می‌شوند، این جا است که فروشندگان وارد بازار می‌شوند. در این الگو، نقاط باز و بسته شدن بدنه کندل در نیمه‌ی پایینی کندل قرار دارد. در شکل زیر نمونه‌ای از الگوهای ستاره دنباله‌دار را در نمودار قیمتی GBP/USD مشاهده می‌کنید.
در اکثر موارد بالا، بازار پس از الگوی ستاره دنباله‌دار به سمت پایین حرکت کرد، اما در برخی موارد نیز بالا رفت. یک تحلیل‌گر تکنیکال، از دیگر ابزارها نیز بهره می‌برد تا وضعیت بازار را به درستی تشخیص دهد و نقاط احتمالی ورود و خروج را شناسایی کند.
اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال به زیان ساده
اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال، در واقع فرمول‌هایی هستند که از قیمت های باز شدن، بسته شدن، بالاترین و پایین‌ترین قیمت در کندل‌ها استفاده می‌کنند. به طور کلی اندیکاتورها در چهار گروه دسته‌بندی می‌شوند، که معروف ترین آن‌ها به قسم زیر هستند:
اندیکاتورهای روند
- میانگین متحرک (Moving Average)
- شاخص متوسط جهت‌دار (Average Directional Index)
- ایچی‌موکو کینکو هایو (Ichimoku Kinko Hyo)
- همگرایی/واگرایی میانگین متحرک (Moving Average Convergence/Divergence)
- اندیکاتور پارابولیک اس‌ای‌آر (Parabolic SAR indicator)
تکانه
- شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index)
- نوسانگر تصادفی (Stochastic Oscillator)
- درصد ویلیامز رنج (Williams % Range)
نوسانات قیمتی
- دامنه متوسط واقعی (Average True Range)
- بالینگر بندز (Bollinger Bands)
- انحراف معیار (Standard Deviation)
حجم
- شاخص جریان پول (Money Flow Index)
- خط انباشتگی/توزیع (Accumulation/Distribution line)
- حجم تعادل (On-Balance Volume)
در حالی که اکثر اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال فارکس محبوبیت خاص خود را دارند، اندیکاتورهای حجمی بیشتر مناسب بازارهایی هستند که در صرافی‌های متمرکز صورت می‌گیرند. مطالعه حجم معامله شده می‌تواند به معامله‌گران در بازارهای سهام، آتی و بازار کالا کمک کند، زیرا قیمت‌های خرید و فروش از این بازارها از یک صرافی مرکزی مانند صرافی مرکزی سهام انگلستان (London Stock Exchange) یا صرافی تجارت شیکاگو (Chicago Mercantile Exchange) عبور می‌کنند.
بازار نقدی فارکس به صورت فرابورس (Over-The-Counter) معامله می‌شود، پس حجم‌های بروکرهای مختلف، با توجه به این که از کدام بانک یا صندوق قیمت‌های خود را می‌گیرند، با یکدیگر تفاوت دارد. این بدین معنی است که در تحلیل تکنیکال فارکس، اندیکاتورهایی که از حجم استفاده می‌کنند، تنها بخشی از حجم معامله شده را در نظر می‌گیرند. این که چه حجمی از داده برای نشان دادن واقعیت کافی است، مطلبی است که هنوز بر سر آن بحث است.
با گستره وسیعی از اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال، استفاده از آن‌ها در ابتدا می‌تواند کمی گیج‌کننده باشد. اما نگران نباشید. در ادامه این مقاله به شما خواهیم آموخت در هر بازار، از چه اندیکاتوری بهره ببرید.
تحلیل تکنیکال برای بازارهای مالی متفاوت
حال که اطلاعات کافی در رابطه با نمودارها، الگوها و اندیکاتورها دارید، وقت آن رسیده تا تحلیل تکنیکال در بازارهای مختلف را بررسی کنیم.
تحلیل تکنیکال فارکس
نقدینگی بالای فارکس، معامله‌گرانی با هر سبک معاملاتی را به خود جذب می‌کند. تحلیل تکنیکال فارکس، توسط بسیاری از فعالان بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد. حال به یکی از اندیکاتورهای تکانه که بالاتر ذکر شد می‌پردازیم و خواهیم دید در تحلیل تکنیکال فارکس چگونه از آن استفاده می‌شود. نوسانگر تصادفی یکی از اندیکاتورهای تکانه بسیار محبوب و پرکاربرد است. این اندیکاتور می‌تواند برای تشخیص نقاط احتمالی برگشت بازار مورد استفاده قرار گیرد. برای اضافه کردن اندیکاتور نوسانگر تصادفی در نرم‌افزار متاتریدر به صورت زیر عمل می‌کنیم:
- پلتفرم متاتریدر را باز کنید
- در گزینه‌های بالای صفحه وارد منوی «Insert» شده و «Indicators» را انتخاب کنید
- در اندیکاتورها، «Oscillators» را برگزیده و سپس «Stochastic Oscillator» را انتخاب کنید
- گزینه «Ok» را بزنید
حال چگونه از اندیکاتور نوسانگر تصادفی در تحلیل تکنیکال فارکس استفاده کنیم؟ در حالی که این روش می‌تواند به طرق مختلفی مورد استفاده قرار گیرد، رایج‌ترین کاربرد این ابزار، تشخیص نقاط خرید بیش از حد و فروش بیش از حد در بازار است.
- زمانی که خطوط تصادفی در بالای سطح ۸۰ باشند، نشان‌دهنده خرید بیش از حد در بازار است.
- زمانی که خطوط تصادفی در زیر سطح ۲۰ باشند، نشان‌دهنده فروش بیش از حد در بازار است.
در نمودار روزانه زیر، خطوط تصادفی اخیرا بالای سطح ۸۰ بودند، که به ما این سیگنال را می‌دهد که خرید بیش از ظرفیت بازار است و می‌تواند دچار سقوط شود.
از همین نقطه بسیاری از معامله‌گران ممکن است صبر کنند تا این خط به زیر سطح ۸۰ رفته، سپس سفارشات فروش خود را با انتظار کاهش قیمت ثبت کنند. برای ثبت سفارش فروش، معامله‌گران می‌توانند:
- کلیک‌راست کرده و از قسمت «Trading»، «New Order» را انتخاب کنند
- کلید «F9» را به روی صفحه‌کلید خود فشار داده
- در پنجره‌ی بالایی به روی «New Order» کلیک کنند
زمانی که تیکت معامله باز می‌شود، معامله‌گران می‌توانند جزئیات سفارش خود را وارد کنند. این جزئیات عبارت اند از نوع سفارش، حجم، قیمت ورود، حد ضرر و … . معمولا معامله‌گران برای قیمت شروع و حد ضرر، از قیمت‌های سقف و کف کندل قبلی استفاده می‌کنند. زمانی که معامله‌گر تمام داده‌های مورد نظر خود را وارد کرد، به روی «Place» کلیک کرده و سفارش را ثبت می‌کند. حال سطوح قیمتی انتخاب شده به صورت خطوط افقی به روی نمودار پدیدار می‌شوند.
تحلیل تکنیکال بازار ارزهای دیجیتال
رمزارزها مانند بیتکوین و اتریوم، بازارهای به نسبت جدیدتری هستند، که به صورت گسترده قابل معامله هستند. در بروکر آرون گروپس، می‌توانید همه‌روزه تعداد زیادی از نماد‌های رمزارزی را در مقابل دلار و تومان معامله کنید.
در حالی که این بازار، بازار جدیدی است، تحلیل تکنیکال رمزارزها، در شرایط مساعد بازار می‌تواند مورد اعتماد باشد. به این دلیل که همواره الگوهای ایجاد شده در نمودارها در اثر خرید و فروش و عرضه و تقاضا شکل می‌گیرند. با استفاده از تحلیل تکنیکال رمزارزها، معامله‌گران می‌توانند از الگوهای نموداری و اندیکاتورها استفاده کنند. یکی از اندیکاتورهای محبوب در این بازار، که شامل تحلیل تکنیکال لایت‌کوین نیز می‌شود، اندیکاتور دامنه متوسط واقعی (Average True Range) است. از آنجایی که این ادیکاتور در بازارهای پرنوسان استفاده دارد، و از قضا بازار رمزارز نیز بازاری پرنوسان است، اندیکاتور ATR در بازار رمزارز بسیار پراستفاده است. برای اضافه کردن اندیکاتور ATR در نرم‌افزار متاتریدر به صورت زیر عمل می‌کنیم:
- پلتفرم متاتریدر را باز کنید
- در گزینه‌های بالای صفحه وارد منوی «Insert» شده و «Indicators» را انتخاب کنید
- در اندیکاتورها، «Oscillators» را برگزیده و سپس «Average True Range» را انتخاب کنید
- گزینه «Ok» را بزنید
خط آبی در نمودار بالا نشان‌دهنده اندیکاتور ATR است. معامله‌گران رمزارز از این اندیکاتور استفاده کرده تا زمان‌های پرنوسان و کم‌نوسان را در بازار تشخیص دهند. این کار به آن‌ها در قرار دادن سطوح حد ضرر و حد سود کمک خواهد کرد. در زمان‌های پرنوسان، زمانی که ATR بیش از حد معمول است و در حال افزایش است، نشان می‌دهد که کندل‌های روزانه در حال بزرگ شدن هستند. برخی معامله‌گران ممکن است در این زمان به تایم فریم‌های کوتاه‌تر رفته و از این نوسانات برای کسب سرمایه استفاده کنند. بر عکس، زمانی که ATR کمتر از حد معمول است یا در حال کاهش، بدین معنی است که کندل‌های روزانه در حال کوتاه‌تر شدن هستند. در این حالت، معامله‌گران باید مدت‌زمان بیشتری معاملات خود را نگه دارند تا به سطوح دلخواه خود برسند.
تحلیل تکنیکال به زبان ساده بازار سهام
معامله‌گران و سرمایه‌گذاران بازار سهام، به طور سنتی از تحلیل بنیادین برای تصمیم‌گیری‌های خود استفاده می‌کنند. در حالی که امروزه با گسترش استفاده از تحلیل تکنیکال در بازار سهام، معامله‌گران این بازار بیش از پیش به استفاده از این تحلیل تمایل پیدا کرده اند.
در میان معامله‌گران بازار سهام، معامله ایندکس‌هایی همانند S&P 500 یا DAX 30 نیز رواج دارد. از آن جایی که S&P 500 یکی از ایندکس‌های شناخته‌شده در سطح جهانی است، استفاده از تحلیل تکنیکال برای معامله S&P 500 در شرایط مساعد بازار، می‌تواند به خوبی کار کند.
به عنوان مثال، بسیاری از معامله‌گران بازار سهام تمایل دارند در روند‌های بلند‌مدت معامله کنند، روند‌هایی که هفته‌ها و حتی ماه‌ها به طول می‌انجامند. به این منظور، معامله‌گران معمولا از الگوهای نموداری و اندیکاتورهای S&P 500 استفاده می‌کنند، تا نگاهی کلی نسبت به سلامت بازار سهام آمریکا پیدا کنند، و همچنین با استفاده از تحلیل‌های انجام شده به روی S&P 500 معامله کنند.
پرکاربردترین ابزار در این بازار، خطوط افقی و خطوط روند هستند که عمدتا حمایت‌ها و مقاومت‌ها را تشکیل می‌دهند. برای دستیابی به ابزارهای رسم رایگان در نرم‌افزار متاتریدر، به سادگی از منوی «Insert» در بالای صفحه «Objects» را انتخاب کرده و آنگاه ابزار رسم مورد نیاز خود را برگزینید.
برای رسم یک خط روند، معامله‌گران می‌توانند به سادگی به روی گزینه «Trendline» کلیک کنند. هدف خطوط روند در تحلیل تکنیکال این است که، در یک روند صعودی کف‌های بالای کف رو به یکدیگر متصل کنند، و در یک روند نزولی سقف‌های زیر سقف رو به هم اتصال دهند. زمانی که نقاط شروع این چرخه‌های صعودی و نزولی مشخص شود، معامله‌گران می‌توانند به روی نقاط کلیک کرده و یکی پس از دیگری نقاط برخورد خطوط روند را مشخص کنند، تا این خط روند به صورت کامل رسم شود. در نهایت، خط روندی به دست می‌آید که در چندین نقطه قیمت را برگشت داده است.
در نمودار ماهانه S&P 500 در بالا، خط مشکی نشان‌دهنده خط روند است. برای رسم این خط، در ابتدا تنها دو نقطه نیاز است، اما بعدتر معامله‌گر می‌تواند به دنبال نقاط برخورد بیشتری باشد تا اعتبار خط روند ترسیم شده را افزایش دهد، و در تحلیل‌های خود از آن بهره‌گیری کند. البته، در زمانی بالاخره نمودار قیمت، خط روند مذکور را می‌شکند. به همین دلیل معامله‌گران موفق، مدیریت ریسک قوی دارند، تا در چنین مواقعی ضرر نکنند.
تحلیل تکنیکال در بازار کالا
بسیاری از معامله‌گران به هنگام معاملات در بازار کالا (عمدتا بازارهای طلا و نفت) از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند. دو الگوی رایج در نمودارهای شمعی، کندل‌های غرق‌شونده صعودی و نزولی هستند (Bullish/Bearish engulfing candle).
الگوهای غرق شونده، معمولا نشان‌دهنده نقاط تعویض روند در بازار هستند. الگوی غرق‌شونده صعودی، زمانی محقق می‌شود که یک کندل صعودی به دنبال یک کندل نزولی بیاید، و اندازه بدنه آن به قدری باشد که بدنه کندل نزولی را به طور کامل پوشش دهد. الگوی غرق‌شونده نزولی، زمانی محقق می‌شود که یک کندل نزولی به دنبال یک کندل صعودی بیاید، و اندازه بدنه آن به قدری باشد که بدنه کندل صعودی را به طور کامل پوشش دهد.
تحلیل تکنیکال طلا – کندل‌های غرق‌شونده
در بالا نمودار قیمتی طلا را مشاهده می‌کنید. کادرهای آبی‌رنگ، نشان‌دهنده الگوهای غرق‌شونده صعودی هستند، در حالی که کادرهای زردرنگ، الگوهای غرق‌شونده نزولی را نشان می‌دهند. در برخی موارد، در ادامه الگوی ایجاد شده، بازار نیز تغییر روند داد. معامله‌گران طلا، از الگوها و اندیکاتورهای دیگر نیز استفاده می‌کنند، مانند اندیکاتورهای MACD یا Bolinger Bands، برای پیش‌بینی دقیقتر وقایع آینده.
تحلیل تکنیکال نفت خام – کندل‌های غرق‌شونده
در بالا نمودار قیمتی نفت خام را مشاهده می‌کنید. کادرهای آبی‌رنگ، نشان‌دهنده الگوهای غرق‌شونده صعودی هستند، در حالی که کادرهای زردرنگ، الگوهای غرق‌شونده نزولی را نشان می‌دهند. مانند نمودار طلا در برخی موارد (و نه تمام موارد)، در ادامه الگوی ایجاد شده، بازار نیز تغییر روند داد. معامله‌گران نفت خام به الگوها و اندیکاتورها دیگر نیز توجه می‌کنند، مانند خطوط روند و اندیکاتورهای تکانه، یا استفاده از تحلیل‌های بنیادین برای پیش‌بینی دقیقتر قیمت در آینده.