بازار فارکس سهم بزرگی از معاملات روزانه سراسر دنیا را به خود اختصاص داده و با ارائه امکانات و ویژگی‌های متعدد، نظر معامله گران زیادی را به سمت خود جلب کرده است. شاید برای شما هم سوال ایجاد شود که فارکس چیست و عملکرد آن چگونه است؛ در این مقاله به پاسخ این سوالات خواهیم پرداخت.
فارکس چیست؟
فارکس یا FX به بازار تبادل ارز با ارز گفته می‌شود که به دلیل نقدینگی بالا، افراد زیادی معامله در آن را به سایر بازارهای مالی ترجیح می‌دهند. این بازار با متوسط حجم معاملات روزانه 5 تریلیون دلار یکی از فعال ترین بازارهای معاملاتی جهان است که خریدار و فروشنده دو ارز را به هم وصل می‌کند.
اگر تا به حال به خارج از کشور سفر کرده‌اید، احتمالا تجربه انجام یک معامله فارکس را داشته‌اید. به طور مثال اگر شما قصد دارید دلار خود را به یورو تبدیل کنید، در بازار فارکس می‌توانید این معامله را در کمترین زمان ممکن انجام داده و یک خریدار برای ارز خود پیدا کنید. بازار فارکس محیطی را فراهم می‌سازد تا افراد، شرکت‌ها و بانک‌ها بتوانند با کمک آن به مبادله ارزی بپردازند و کمترین کارمزد ممکن را پرداخت نمایند.
در حالی که بخشی از مبادلات ارز به دلیل سفرهای کاری یا تفریحی انجام می‌گیرد، اما بخش عظیمی از آن با هدف کسب سود معامله می‌شود. مقدار ارز تبدیل شده در هر روز، می‌تواند نوسان قیمت برخی ارزها را بسیار بی ثبات کند و این بی ثباتی است که می‌تواند فارکس را برای معامله گران جذاب کند: فارکس شانس بیشتری برای سود بالا ایجاد می کند و از سمت دیگر ریسک را نیز افزایش می‌دهد.
بازار فارکس چگونه کار می‌کند؟
برعکس صرافی‌ها، در بازار فارکس مبادلات بین دو فرد خریدار و فروشنده انجام می‌گیرد و یک شخص واسطه بین آن دو نخواهد شد. به دلیل تبادل مستقیم ارزی، هزینه‌ای که برای خرید ارز پرداخت می‌کنید، کمتر از هزینه صرافی است. بازار فارکس توسط شبکه ای جهانی از بانک ها اداره می‌شود که به طور کلی چهار قطب اصلی فارکس در شهرهای لندن، نیویورک، سیدنی و توکیو تنظیم شده‌اند.
ساعات باز و بسته شدن بازار فارکس به این بازارهای مرکزی متکی است و در پنج روز هفته و 24 ساعت شبانه روز باز هستند. از آنجایی که هیچ مکان فیزیکی برای بازار فارکس وجود ندارد و دارای چهار مرکز اصلی است، امکان معامله در تمامی ساعات روز را فراهم می‌سازد که این خود از جمله بزرگ‌ترین ویژگی‌های مثبت فارکس است.
ارز پایه و ارز قیمت گذاری شده چیست؟
همانطور که اشاره شد مبادله ارز در داخل فارکس از طریق دو ارز صورت می‌گیرد؛ شما باید یک ارز پرداخت کنید تا بتوانید ارز دیگری با خریداری نمایید. در فارکس قیمت جفت ارز توسط دو قیمت ارز پایه (base currency) و ارز قیمت گذاری شده یا ارز متقابل (quote currency) به نمایش گذاشته می‌شود. به وسیله این دو عدد متوجه می‌شوید که چه مقدار از ارز دوم را باید برای خرید یک واحد از ارز اول پرداخت کنید.
در فارکس واحدهای ارز توسط سه حرف کد گذاری شده‌اند؛ به عنوان مثال GBP/USD یک جفت ارز است که شامل خرید پوند انگلیس و فروش دلار آمریکا می شود. در این مثال GBP ارز پایه و USD ارز متقابل است؛ اگر GBP/USD با نرخ 1.3 معامله شود بنابراین یک پوند 1.3 دلار ارزش دارد. اگر قیمت پوند در برابر دلار افزایش پیدا کند، نرخ جفت ارز افزایش پیدا کرده و برای خرید یک پوند به دلار بیشتری نیاز پیدا خواهید کرد.
برعکس این موضوع هم صدق می‌کند، چنانچه قیمت یک پوند در برابر دلار کاهش یابد قیمت کلی جفت ارز هم دچار کاهش خواهد شد. بنابراین اگر فکر می‌کنید که ارز پایه در یک جفت ارز به احتمال زیاد در برابر ارز متقابل افزایش قیمت پیدا می‌کند، می‌توانید این جفت را خریداری کنید (طولانی مدت) و اگر فکر می‌کنید کاهش قیمت خواهد داشت، می‌توانید این جفت ارز را بفروشید (کوتاه مدت).
چه عواملی بازار فارکس را تحت تاثیر خود قرار می‌دهند؟
بازار فارکس از ارزهای سرتاسر جهان تشکیل شده که همین امر می‌تواند پیش بینی نرخ ارز را دشوار کند زیرا عوامل زیادی در نوسان قیمت ارزها دخیل هستند با این حال فارکس در درجه اول تحت تأثیر میزان عرضه و تقاضا یک ارز قرار می‌گیرد. علاوه بر میزان عرضه و تقاضا، وضعیت اقتصادی هر کشور و تصمیمات بانک مرکزی می‌تواند بر ارز رسمی آن‌ها تاثیر بگذارد. اگر یک دولت و بانک مرکزی با تزریق دلار سعی کند وضعیت اقتصادی خود را بهبود بخشند، قیمت دلار دچار نوسان خواهد شد و این نوسان در بازار مالی فارکس هم احساس می‌شود.
در بازار فارکس نمی‌توان اهمیت گزارشات خبری ساده را نادیده گرفت. اگر گزارشی مثبت مبنی بر یک منطقه یا ارز آن منتشر شود، تقاضا برای خرید آن افزایش خواهد یافت و در نتیجه قیمت آن هم نسبت به گذشته دچار تغییر می‌گردد. به طور مشابه یک خبر منفی می تواند باعث کاهش سرمایه گذاری و کاهش قیمت جفت ارز شود.
روند بازار در پی اخبار منتشر شده اقتصادی مناطق مختلف تغییر پیدا می‌کند. اگر معامله گران اعتقاد داشته باشند که ارز در جهت خاصی حرکت می‌کند، بر این اساس معامله کرده و ممکن است دیگران را نیز متقاعد کنند که تقاضا را افزایش یا کاهش دهند. داده‌های اقتصادی به دو دلیل در قیمت جفت ارز تاثیر گذار هستند، این موضوع نشان می‌دهد که عملکرد اقتصادی چگونه است و بانک مرکزی چه روندی را در پیش می‌گیرد.
به عنوان مثال اگر تورم در منطقه یورو از سطح 2 درصد افزایش پیدا کند، سیاست بانک مرکزی اروپا برای مقابله با افزایش تورم ، افزایش نرخ بهره خواهد بود؛ بنابراین معامله گران ممکن است با پیش بینی افزایش نرخ یورو، خرید یورو را آغاز کنند. با توجه بیشتر معامله گران به یورو و تقاضای بیشتر، قیمت جفت ارز EUR/USD می تواند شاهد افزایش قیمت باشد.
اسپرد در معاملات فارکس چیست ؟
در هنگام معامله جفت ارز در فارکس با دو قیمت رو به رو خواهید شد، یک قیمت خرید و دیگری قیمت فروش است. قیمت خرید، قیمتی است که ارز خود را با آن قیمت به بروکر می‌فروشید و قیمت فروش هزینه‌ای است که ارز را با آن قیمت از بروکر خود خریداری می‌کنید. به طور مثال برای تبدیل پوند و دلار با یکدیگر، دو عدد 1.3400/13402 را مشاهده می‌کنید؛ اسپرد این جفت ارز 0.0002 است که حاصل تفاوت قیمت خرید/فروش است. این اسپرد هزینه انجام معاملات است؛ بروکر کارمزدی دریافت نخواهد کرد اما هزینه خدمات خود را از طریق همین اسپرد تامین می‌کند که مبلغ ناچیزی است.
پیپ در فارکس چیست ؟
پیپ ها واحدهایی هستند که برای اندازه گیری میزان حرکت جفت ارز استفاده می‌شوند. پیپ فارکس معمولاً معادل حرکت چهارمین رقم اعشار یک جفت ارز است. اگر GBP/USD از 1.35361 دلار به 1.35371 دلار برسد، یک واحد پیپ انتقال پیدا کرده است. از پیپ برای نشان دادن سود یا زیان معامله استفاده می‌شود و مقدار پول نقد بدست آورده را به نمایش می‌گذارد. مقدار پیپ در بازار مالی فارکس، تحت تاثیر سه عامل نرخ ارز، مقدار کلی معامله و جفت ارز قرار می‌گیرد.
اهرم در فارکس چیست ؟
بروکرها یک ویژگی خاص به معامله گران خود هدیه می‌کنند که با کمک آن می‌توان چند برابر سرمایه واقعی معامله کرد. اهرم در هر بروکر یک نسبت خاص دارد که آن نسبت به شما نشان می‌دهد چند برابر سرمایه خود می‌توانید معامله کنید. این کار می‌تواند سود زیادی برای شما به ارمغان آورد و از سمت دیگر ممکن است زیان اور باشد.