روسیه تهدید خود مبنی بر اژدر کردن احیای توافق هستهای ایران در سال 2015 را به دلیل تحریمهای اخیر اعمال شده به دلیل تهاجم این کشور به اوکراین پس زده است و پس از نزدیک به یک سال گفتگو، راه را برای توافق دوباره باز کرده است.
طبق گزارشها، طرفهای درگیر در این معاهده، که به طور رسمی به عنوان برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام شناخته میشود، تا زمانی که آمریکا و اتحادیه اروپا تحریمهای گستردهای را علیه روسیه به دلیل تهاجم روسیه به اوکراین وضع کردند، به دستیابی به توافق در وین نزدیک بودند. سپس مسکو خواستار آن شد که تجارت آتی با ایران تحت تأثیر تحریمهای غرب قرار نگیرد که باعث شد مذاکرات هفته گذشته متوقف شود.
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز سهشنبه گفت که از آمریکا «ضمانتهای کتبی» دریافت کرده است که خواستههایش برآورده میشود، به این معنی که مذاکرات احتمالا ادامه خواهد یافت. آزادی تقریباً همزمان اتباع دوتابعیتی انگلیسی-ایرانی از سالها بازداشت ایرانی در بریتانیا و گزارش گزارش شده بازپرداخت بدهی 530 میلیون دلاری بریتانیا به ایران، چشمانداز توافق را بهبود بخشیده است.
تحلیلگران در موسسه مشاوره ریسک سیاسی Eurasia Group در یادداشتی در روز چهارشنبه نوشتند: «توافق میتواند خیلی سریع به نتیجه برسد.
تحلیلگران نوشتند: «تصمیم روسیه برای تعدیل خواستههایش مهمترین مانع در برابر احیای برجام را برطرف میکند. آنها گفتند: آزادی این دو زندانی انگلیسی-ایرانی سیگنال مثبت دیگری است مبنی بر اینکه مذاکرات در حال نزدیک شدن به نتیجه است.
بازگشت نفت ایران به بازار؟
با پایان دادن به واردات نفت روسیه از سوی ایالات متحده و تلاش اتحادیه اروپا برای کاهش وابستگی انرژی به مسکو، نفت خام ایران جذابتر به نظر میرسد – مانند نفت خام سایر کشورهای تحت تحریم مانند ونزوئلا، که گفته میشود در بحثهای انرژی با مقامات آمریکایی بوده است.
بازگشت به توافق سال 2015، که در ابتدا تحریمهای ایران را در ازای محدودیتهای برنامه هستهایاش لغو کرد، شاهد بازگشت نفت ایران به بازار در زمانی خواهد بود که کمبود عرضه انرژی و نوسانات ژئوپلیتیکی قیمتهای نفت خام را به بالاترین حد خود رسانده است.
جیمز سوانستون، اقتصاددان خاورمیانه و شمال آفریقا در شرکت کاپیتال اکونومیکس مستقر در لندن، در یادداشتی در روز پنجشنبه نوشت: این امر باعث افزایش عرضه جهانی نفت میشود و میتواند بر قیمتها فشار نزولی وارد کند و افزود: «همچنین ممکن است به کاهش تنشهای ژئوپلیتیکی کمک کند. در منطقه.” با این حال، بازگشت به سطح تولید قبلی زمان می برد.تحلیلگران کالا در اس اند پی گلوبال پلاتس پیش بینی می کنند که در صورت لغو فوری تحریم ها علیه ایران، ایران می تواند از آوریل تا می سال جاری روزانه 500 هزار بشکه نفت اضافی به بازارها صادر کند که این رقم به 1.3 میلیون بشکه در روز می رسد.چشم انداز بازگشت به توافق برای متحدان عرب خلیج فارس واشنگتن، به ویژه عربستان سعودی و امارات متحده عربی، دو تولیدکننده نفت خام اوپک و دشمنان دیرینه ایران، خوشایند نیست. بر اساس گزارشها، این دو به تماسهای جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا که تلاش میکرد آنها را متقاعد کند که تولید نفت خود را برای کاهش افزایش قیمتها افزایش دهند، نپذیرفتند.
اوپک هیچ حرکتی برای افزایش تولید خود فراتر از افزایش های از پیش برنامه ریزی شده توافق شده بین اعضای اوپک و متحدان غیراوپک آنها به رهبری روسیه در سال 2021 نشان نداده است.
ایران پنجمین تولیدکننده بزرگ اوپک در سال 2020 بود. قبل از اینکه دولت دونالد ترامپ به طور یکجانبه از توافق در سال 2018 کنار گذاشته شود و تحریمهای فلجکننده را دوباره بر اقتصاد ایران اعمال کند، این کشور 3.8 میلیون بشکه در روز نفت تولید میکرد. این مقدار بعداً به 1.9 میلیون بشکه کاهش یافت و طبق گفته شورای آتلانتیک در حال حاضر حدود 2.4 میلیون بشکه در روز است – اگرچه بیشتر آن به دلیل تحریمها به جای صادرات مجبور شده بود در انبار باقی بماند.
از زمان خروج ایالات متحده از توافق، تهران پیشرفت قابل توجهی در زمینه فعالیت های هسته ای خود، افزایش غنی سازی و ذخایر اورانیوم بسیار فراتر از پارامترهای توافق 2015 داشته است.
این بدان معناست که «زمان شکست» یا مدت زمانی که برای ساختن بمب هستهای نیاز دارد، کاهش یافته است. رهبران ایران گفتند تا زمانی که تحریم های آمریکا لغو نشود، پیشرفت های این کشور ادامه خواهد داشت.
متحدان خلیج فارس واشنگتن خوشحال نیستند.
یازده ماه پس از آغاز مجدد مذاکرات، در حالی که ایالات متحده و ایران مستقیماً صحبت نمیکنند، بلکه از طریق میانجیهای اروپایی صحبت میکنند، نقاط معارض باقیمانده بیشتر به موضوعات مرتبط با تحریمها مربوط میشود، از جمله اینکه آیا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران همچنان توسط ایالات متحده به عنوان تروریست خارجی معرفی خواهد شد. لیست سازمان
تحلیلگران اوراسیا با توجه به اینکه واشنگتن و تهران خواهان توافق هستند، می گویند: «اما بعید است که اینها غیرقابل حل شوند»