واشنگتن – رئیس جمهور جو بایدن صبح روز جمعه با رئیس جمهور چین شی جین پینگ تلفنی تقریباً دو ساعته برای بحث در مورد حمله روسیه به اوکراین گفتگو کرد.
این تماس به عنوان آزمونی حیاتی در نظر گرفته شد که آیا بایدن بتواند چین را متقاعد کند که در حاشیه درگیری در اوکراین بماند و درخواست روسیه برای کمک نظامی یا اقتصادی را رد کند.
هر دو بایدن و شی در مورد نیاز به ترویج صلح و کمک به فاجعه انسانی ایجاد شده توسط تهاجم توافق کردند. اما آنها عمیقاً در مورد اینکه چه کسی مسئول درد و رنج در اوکراین است، اختلاف نظر داشتند، و رهبر چین از پاسخگویی منحصر به فرد روسیه برای تهاجم غیرقابل تحریک خودداری کرد.
در عوض، بازخوانی‌های رسمی پکن به وضوح نشان داد که موضع شی این است که ایالات متحده و اروپا، رئیس‌جمهور روسیه، ولادیمیر پوتین را تحریک کرده‌اند تا با گسترش ناتو به اروپای شرقی، به اوکراین حمله کند.
هشدار بایدن به شی
کاخ سفید گفت، در طول این تماس، بایدن «پیامدها و پیامدهای ارائه حمایت مادی چین از روسیه را تشریح کرد».
مقامات پنتاگون هفته گذشته گفتند که مسکو از پکن برای جنگ خود علیه اوکراین درخواست کمک نظامی و اقتصادی کرده است و گزارش‌های اطلاعاتی اولیه حاکی از موافقت چین است.
پس از این تماس روز جمعه، نه مقامات چینی و نه مقامات آمریکایی نگفتند که آیا بایدن به هیچ وجه تفکر شی در مورد روسیه را تغییر داده است یا خیر.
کاخ سفید تأکید کرد که هدف بایدن هرگز این نبوده است که مستقیماً از شی جینپینگ تضمین کند که چین به روسیه کمک نخواهد کرد، بلکه صرفاً شفاف سازی انتخاب های پیش روی پکن بوده است.
یک مقام ارشد دولت در بعدازظهر جمعه به خبرنگاران گفت: «رئیس‌جمهور واقعاً با جزئیات زیادی پاسخ یکپارچه، نه تنها از سوی دولت‌های سراسر جهان، بلکه بخش خصوصی، به تجاوزات وحشیانه روسیه در اوکراین را بیان کرد».
این مقام که نخواست نامش فاش شود، گفت: بایدن «صراحتاً اعلام کرد که احتمالاً عواقبی برای کسانی که در این زمان برای حمایت از روسیه وارد عمل می‌شوند، وجود خواهد داشت».
دیدگاه پکن از اوکراین
بر اساس بازخوانی تماس وزارت امور خارجه چین، شی به بایدن گفت که ایالات متحده و چین هر یک موظف به ترویج صلح در اوکراین هستند.
شی به بایدن گفت: «بحران اوکراین چیزی نیست که بخواهیم ببینیم.اما شی جین پینگ، حتی در حالی که هزینه های انسانی حمله روسیه به اوکراین در اوکراین را محکوم کرد، همچنان از سرزنش مستقیم پوتین یا کرملین برای آنچه در آنجا اتفاق می افتد خودداری کرد.
درعوض، شی پیشنهاد کرد که اروپا و ایالات متحده دست پوتین را وادار کنند – که تکرار یکی از موضوعات مورد علاقه مسکو بود.
شی به بایدن گفت: «کسی که زنگ را به ببر بسته است، باید آن را در بیاورد» .
اصطلاح چینی همان اصطلاحی است که شی قبلاً استفاده کرده است و به این معنی است که هر کسی مشکل را ایجاد کرده است باید آن را حل کند. از نظر شی، پوتین ببر است و ناتو زنگ را بسته است.
با این حال، در حال حاضر، چین گفت که شی به بایدن گفته است که اولویت‌های مبرم این کشور «ادامه گفت‌وگو و مذاکره، اجتناب از تلفات غیرنظامیان، جلوگیری از بحران انسانی و پایان دادن به خصومت‌ها در اسرع وقت است».
در بیانیه ایالتی آمده است، برای این منظور، پکن ”آماده ارائه کمک های بشردوستانه بیشتر به اوکراین و سایر کشورهای آسیب دیده است.”
دولت چین گفت شی همچنین به یک ”ابتکار شش ماده ای در مورد وضعیت انسانی در اوکراین” اشاره کرده است، اما وزارت خارجه جزئیاتی در مورد آنچه که در پی خواهد داشت ارائه نکرد.
با این حال، صرف این واقعیت که چین کمک‌های بشردوستانه به اوکراین ارائه خواهد کرد، نشانه‌ای است که حداقل در ظاهر، اتحاد آهنین شی با متحدش پوتین ممکن است تحت فشار باشد.